Untitled7(2)

inwestycje (,.dojrzałe”, tj. oddane do użytku) powiększają produkcyjne gospodarki.

Analizę rozpoczynamy od gospodarki zamkniętej, w któ państwa jest zrównoważony (czyli wydatki państwa rćr dochodom z podatków). Założenie ostatnie pozwala (na kró ’ jasna) zapomnieć o wpływie państwa na gospodarkę, któr przy niepełnym wykorzystaniu siły roboczej i zdolności wyt W gospodarce ograniczonej do „dwuklasowego modelu ro i kapitalistów'” panują następujące systemowa reguły gry: ?

1.    Robotnicy nie oszczędzają. Założenie to jest ró z koncepcją płacy roboczej, która wystarcza w zasadzie zaspokojenie (historycznie określonych oczywiście) niezbęd trzeb robotnika i jego rodziny. Jak wspomniałam, założenie t^-' ułatwia konstruowanie modelu popytowego, ale być może chciał w taki sposób wyrazić też pogląd, że robotnicy są prz a nie podmiotem gospodarowania, że aktywmie nie uczestni: dejmowaniu decyzji, od których zależy poziom działalności, darczej. rozmiary inwestycji, wielkość dochodu narodowego if nienia. A zatem, skoro „robotnicy wydają tyle, ile zarabiaj wydatki konsumpcyjne robotników są funkcją zatrudnię’^{1 2 3 4 5 6 7} danej jednostkowej płacy realnej).

2.    Kapitaliści wydają (na konsumpcję i na inwesty gromadzą rezerwy (oszczędzają) bądź korzystają z kredytów

podlegają- j_on1u zysków osiągniętych w okresie nieco wcześniej-zależ»^ej ⁰ ^_aża opóźnienie, z jakim konsumpcyjne wydatki kapita-śpfi¹’ ^C° uia na zmianę ich dochodów. Założenie to można spro-*«* twierdzenia, że konsumpcyjne wydatki kapitalistów sta-^wadzlCmni_ei _więcej stałą część ich zysków. Inaczej rzecz się ma z ich ^datkami inwestycyjnymi.

Watki konsumpcyjne kapitalistów składają się z części stałej. 3-    . _t^|)_c0 długofalowym zmianom, oraz z części zmiennej,

• ₄ Wydatki inwestycyjne brutto me są automatycznie wyznaczone przez posiadane u progu okresu t oszczędności (czyli wtedy gdy podejmują decyzje o wydatkach w okresie t). „Oszczędności nie rządzą inwestycjami”.

Przypomnę: ponieważ obecnie zastanawiamy się nad wielkością dochodu narodowego w krótkim okresie, przyjmując rozmiary aparatu produkcyjnego jako dane, inwestycje będą wpływać na wielkość dochodu narodowego tylko jako czynnik tworzący popyt.

Zadanie polega na udowodnieniu, że dochód narodowy brutto wytworzony w okresie t jest określony przez efektywny popyt, czyli przez łączne wydatki na dobra inwestycyjne i konsumpcyjne. Znajdujemy się u progu okresu t (ex antę)²⁶.

Przy końcu okresu r—1 przedsiębiorcy stwierdzają, że osiągnęli zyski brutto pewnej wielkości. Osięgnięte zyski są dla nich datą: nie ■nogą zmienić ich poziomu — podwyższyć go lub obniżyć (poziom zysków może ulec zmianie dopiero w wyniku działalności gospodaruj podjętej w następnym okresie). Natomiast przedsiębiorcy mogą zadecydować, iż w okresie t wydatkują na konsumpcję oraz inwestycje ^ęcej niż zarobili w okresie r—1, gdyż obok bieżących zysków iwządzają jeszcze rezerwami, a mogą również uzyskać kredyt.

ywiscie kapitaliści mogą także zadecydować, że wydatkują mniej przeznaczając część osiągniętych zysków na spłatę za-^elkość^ ^WCze^^meJ kredytów lub zasilenie rezerw. Tak czy inaczej deęyjjj ^ "'^datków, a nie wielkość zysków „...zależy bezpośrednio od kapitał. ^aist°^w"² ■ Zatem w okresie r dokonane przez wszystkich ^0W '^W wyniku decyzji podjętych ex ame) zakupy dóbr

Ex,

^'kaiotem ^Ue C2” ^prwd rozpoczęciem działalności gospodarczej w okresie będącym -_{M K}T*^y (u nas okresie n.

aecki Teoria dynamiki gospodarczej, w: Dzieła, lom 2, ed. cii., s. 248.

83

1

" Wyjaśnię, aby już nic powracać do tej sprawy, że w świetle danych nych dla krajów członkowskich OTXD (Organizacji Współpracy Gospo woju) jest to założenie dziś całkiem nierealistyczne: udział oszczędności oso odjęciu kredytów konsumpcyjnych) w dochodach ludności jest znaczny (chód,, niż udział (odsetek) oszczędności w zyskach) i wzrasta. Inna sprawa, że i zakres pojęć dochodów⁸ ludności i zysków nie pokrywa się z zakresem

2

zysków w koncepcji Kalccktego, gdzie mamy (dwudzielny) podział do

3

dowego na płace robotników fizycznych i cyklogenną „resztę”, tj. zyski i W ostatnim ćwierćwieczu część oszczędności robotników jest lokow .

4

własnych funduszach emerytalnych i ubezpieczeniowych, a także w⁸ nie^r

5

(wykupywanie wynajmowanych mieszkań i domów). Na przykład duża ²

6

niskiej cenie komunalnych zasobów mieszkaniowych miała miejsce w

7

osiemdziesiątych w Wielkiej Brytanii fbyły to głównie domy rzadko przekr

8

oi-) Pewien odsetek oszczędności jest też lokowany na rynku papierów wart (np. rząd Vf. Thaicher da) możliwość nabywania przez załogi, po P^re®" cenach, akcji denacjopalizowanych przedsiębiorstw państwowych).