Sprzężenie pobudzeniowo-skurczowe (elektrochemiczne)
o Ważna rolę w aktywacji skurczu mięśnia sercowego i regulacji jego przebiegi spełniają jony Ca2+, których ilość w komórce mięśniowej podczas aktywacji zwiększa się powyżej poziomu progowego.
o Zwiększona ilość wapnia pochodzi ze środowiska zewnątrzkomórkowego, gdzie stężenie jonów wapniowych jest znacznie wyższe niż w komórkach sercowych w stanie spoczynku, podczas którego dostające się do wnętrza komórek jony Ca są usuwane na zewnątrz na drodze przezbłonowego transportu wapnia opierającego się na wymianie 1 jonu wapniowego na 3 sodowe. Jest to transport aktywny, a energia pochodzi z rozkładu ATP. Poza tym wapń jest wiązany w komórce przez błonę komórkową mitochondria, siateczkę sarkoplazmatyczną oraz swoiste białka receptorowe: troponinę i kalmodulinę.
o Podczas pobudzenia komórki wapń dyfunduje z przestrzeni zewnątrzkomórkowej do sarkoplazmy przez kanały wapniowe oraz odwróconą wymianę Ca/Na. Jest także uwalniany z wewnątrzkomórkowych miejsc wiązania, zwłaszcza z siateczki śródplazmatycznej.
o Jony wapnia napływające z zewnątrz powodują wzrost stężenia wapnia w sarkoplaźmie, co z kolei pobudza wydzielanie jonów wapnia z cystern siateczki sarkoplazmatycznej.
o Rosnące stężenie jonów wapnia przyczynia się do pełniejszej aktywacji układów kurczliwych.
W mięśniu sercowym w przeciwieństwie do mięśnia szkieletowego niezbędny do aktywacji skurczu jest wapń pochodzący z zewnątrz, który pobudza wydzielanie jonów wapnia przez siateczkę środplazmatyczną.
Właściwości elektryczne komórek mięśnia sercowego
Potencjał czynnościowy mięśnia sercowego różni się znacznie na wykresie pod względem kształtu i czasu trwania od potencjału mięśnia szkieletowego. Potencjał spoczynkowy wynosi -85 do -90 mV.
55