przystosowuje czynności narządów wewnętrznych, wywołuje prawidłowe reakcje fizjologiczne, wysyła impulsy, zbiera informacje z wnętrza organizmu. Dzięki jego koordynującej i dominującej roli organizm może wykonywać wszystkie skomplikowane czynności życiowe.
Ośrodkowy układ nerwowy składa się z mózgowia i rdzenia kręgowego. Główną jego masę stanowią włókna rdzenne (biała istota) i komórki nerwowe (szara istota). Ośrodki nerwowe to zespoły komórek pełniące określone funkcje. Jeśli są wyodrębnione anatomicznie noszą nazwę jąder. Włókna nerwowe stanowią łączniki poszczególnych grup komórek.
Cechy ośrodkowego układu nerwowego:
> Bardzo żywa przemiana materii( większa niż w układzie obwodowym)
> Składa się w dużym stopniu z włókien asocjacyjnych (kojarzeniowych), które nie mają bezpośredniego połączenia z narządami czucia lub wykonawczymi.
> Impulsy nerwowe są przekazywane wolniej niż w układzie obwodowym.
> Zachodzi tu transformacja rytmu i siły pobudzeń
> Układ ten sam może wytwarzać impulsy
> Przewodnictwo impulsów jest jednokierunkowe (z nerwu dośrodkowego do odśrodkowego)
> Zdolność sumowanie impulsów podprogowych przy postępującym równocześnie wzroście pobudliwości.
> Zdolność do długotrwałego (wiele godzin) przekazywania impulsów, bez objawów zmęczenia.
RDZEŃ KRĘGOWY
Na przekroju rdzenia kręgowego widoczna jest położona w środku istota szara (komórki nerwowe, dendryty, nagie włókna nerwowe, mała ilość włókien rdzennych, naczyń krwionośnych i tkanki glejowej), całkowicie otoczona przez istotę białą (podłużnie przebiegające włókna rdzenne otoczone tkanką glejowa). Rdzeń kręgowy otoczony jest trzema błonami łącznotkankowymi (opona pajęcza, naczyniowa i twarda). Biała istota dzieli się na kilka kolumn włókien nerwowych nazywanych drogami (grzbietowe, brzuszne i boczne). Istota szara ma kształt litery H na przekroju. W tzw. rogach przednich istoty szarej znajduje się skupisko komórek ruchowych odznaczających się długą wypustką osiową, która wychodzi z rdzenia
86