emocjonalne, nastrój i funkcje układu wegetatywnego. Znajduje się ona w dolnej części płatów czołowych. Wszystkie pola na powierzchni półkul nie zajęte
bezpośrednio przez pierwotne ośrodki czuciowe i ruchowe czyli analizatory, tworzą razem pola kojarzeniowe czyli asocjacyjne.
Móżdżek leży na rdzeniu przedłużonym. Jego środkowa część nosi nazwę robaka, po którego bokach leżą półkule móżdżku. Móżdżek nie unerwia bezpośrednio żadnego narządu wykonawczego, ale stanowi odruchowe urządzenia
wieloneuronowe w bocznym obwodzie ważnych dróg nerwowych, z kory mózgu przez jądra mostu, z rdzenia kręgowego, z receptorów przedsionka i z tworu siateczkowatego. Otrzymuje on informacje z proprioreceptorów, z receptorów
przedsionka, z oka, z ucha, skóry, z kory mózgu. Różne pobudzenia ulęgają tu modyfikacji i wpływają na ośrodki ruchowe, przez które biegną ośrodkowe drogi nerwowe do mięśni szkieletowych, głównie przez jądro czerwienne i twór siatkowaty pnia mózgu. Móżdżek nie pobudza tych mięśni bezpośrednio, ani też ich
bezpośrednio nie hamuje, ale nadaje im odpowiednie napięcie toniczne i reguluje ich metabolizm.
Twór siatkowaty mózgu przyczynia się do utrzymywania stanu świadomości i czuwania, kontroluje czynność narządów czucia, zwiększa wrażliwość receptorów, podtrzymuje i reguluje napięcie mięśni szkieletowych oraz oddziaływuje na ośrodki wielu czynności wegetatywnych ( stymuluje pracę układu współczulnego). Leży on w rdzeniu kręgowym, ciągnie się przez pień mózgu do międzymózgowia, ale najmocniej jest rozwinięty w grzbietowej części mostu i śródmózgowiu.
Układ limbiczny czyli rąbkowy kontroluje ośrodki podwzgórza (somatyczne, wegetatywne i wewnątrzwydzielnicze) Pobudza lub hamuje przede wszystkim czynności struktur starszych filogenetycznie (węchomozgowie, hipokamp, ciało migdałowate, przegroda przezroczysta, ciało migdałowate, przegroda przeźroczysta, jądra przegrody, sklepienie, prążek krańcowy, zakręt obręczy, sąsiednie pola wyspy, płat skroniowy po stronie wewnętrznej oraz zakręty oczodołowe i drogi łączące te struktury. Układ limbiczny wiąże się czynnościowo głównie ze stanami emocji i motywacją w zakresie pokarmowym, płciowym, wewnątrzwydzielniczym, rytmów biologicznych i wielu innych.
94