wykłady z polskiej składni1

Zakończenie

Przedstawiony w piętnastu wykładach kurs składni polskiej jest bardziej wprowadzeniem w problematykę aniżeli systematycznym opisem zjawisk składniowych, wynikającym z przyjętej jednolitej teorii i metodologii, opartym na szczegółowych badaniach. W przeważającej części autorka nie opiera się w ogóle na własnych badaniach, a jedynie korzysta z prac cudzych, referuje istniejącą literaturę, tworząc pewną skompilowaną całość. Stąd w wielu punktach pokazane zostały różne ujęcia i stanowiska i, co najwyżej, zasygnalizowano, które ujęcia autorka uważa za najbardziej trafne. W ten sposób podręcznik staje się przede wszystkim przewodnikiem po literaturze, ukazującym jednocześnie kwestie jeszcze mało opisane, a warte przebadania.

Zdaję sobie sprawę z tego, że specjalistom „składniowcoirT przedstawione tu opisy mogą wydawać się nadmiernie uproszczone; przy referowaniu trudnych koncepcji składniowych celowo je upraszczałam na użytek studentów, starając się jednak ocalić główną myśl. Celem Wykładów było pokazanie całości problematyki składniowej z lotu ptaka i przez to umożliwienie studiującym własnych poszukiwań, bardziej szczegółowych, idących w głąb.

Po macoszemu zostały potraktowane całe obszary składni powierzchniowej, zwłaszcza tworzenie grup składniowych. Odsyłam tu do licznych prac ośrodka toruńskiego (przede wszystkim książek i artykułów K. Kallas, M. Wiśniewskiego, M. Szupryczyńskiej i in.), a także prac z kręgu Z. Sa-loniego i M. Świdzińskiego. Całkowicie pominięto problematykę struktury tematyczno-rematycznej wypowiedzi. Zagadnienia te, należące do analizy semantycznej tekstu, wykraczają poza ramy składni w sensie ścisłym. Jednakże w przyszłości w szeroko pojętym opisie składniowym powinno znaleźć się miejsce także dla tej problematyki.

W sumie wydaje się, że póki nie powstanie systematyczny, a jednocześnie spójny i przystępny, opis polskiej składni, pożyteczna może się okazać próba przybliżenia szerszemu odbiorcy współczesnej wiedzy o składni polskiej. Taką próbę ma w zamierzeniu autorki stanowić niniejsza książka.