- promień hydrauliczny, yS' - średnia prędkość przepływu płynu,
A - bezwymiarowy współczynnik oporu liniowego. Dla przewodów kołowych promień hydrauliczny wynosi
i zależność (4.110) przyjmuje postać
Jak wykazały badania, bezwymiarowy współczynnik oporu liniowego uzależniony jest od charakteru ruchu płynu. Dla przepływu laminarnego zależy on tylko od liczby Reynoldsa i wynosi
gdzie A oznacza współczynnik, zależny tylko od kształtu poprzecznego przewodu. Przyjmuje on następujące wartości dla przewodów o przekroju j
- kołowym A * 64,
- kwadratowym ■* A * '57,
- trójkąta równobocznego A = 53.
Ze wzoru (4.112) wynika, że współczynnik oporu liniowego A nie zależy od chropowatości przewodu. Dla przewodu kołowego zależność (4.112) została wyprowadzona na drodze analitycznej /ćwiczenie nr 16/. Potwierdzają ją również wyniki badań eksperymentalnych.
W przypadku przepływu turbulentnego współczynnik A uzależniony jest od większej liczby parametrów. Dotychczas brak jest wzoru pozwalającego na ścisłe /dokładne/ obliczanie tego współczynnika. W przepływie turbulentnym, zgodnie z nor mą PN-70/M-34034, wyróżnia się cztery strefy /rysunek 4.43/:
I - strefa krytyczna przejścia od ruchu laminarnego do burz liwego.
Opory,przepływu w tej strefie nie zostały w pełni przebadane i brak jest wzoru do obliczania współczynnika A , dogod-