u — prędkość przepływu płynu liczona na pusty (niewypełniony) poprzeczny przekrój aparatu; tak zdefiniowana prędkość przepływu jest wprawdzie prędkością fikcyjną, ale łatwa do jednoznacznego określenia, jeżeli tylko znane jest objętościowe natężenie przepływu płynu oraz średnica aparatu, ę — porowatość warstwy wypełnionej określana jako stosunek objętości swobodnej V0 (międzyziarnowej) do objętości całkowitej
V, a więc £ = y-,
cp—kształt ziarna (elementu wypełnienia), definiowany jako stosunek powierzchni ziarna do powierzchni kuli o tej samej objętości co ziarno; uwzględniając równanie (2-306)
gdzie Vz—objętość ziarna (elementu wypełnienia),
A: — powierzchnia ziarna,
A — powierzchnia kuli o objętości równej objętości ziarna, ż — współczynnik oporu w równaniu (2-304)
/ = /(Re) = KRc""2 (2-301)
definicja liczby Reynoldsa jest przy tym następująca:
Re = (2-308)
Vf
Wykładnik potęgi n w równaniu (2-301) zależy od charakteru ruchu płynu przez warstwę wypełnioną. Badania doświadczalne wykazały, że ruch uwarstwiony zachodzi, gdy Re < 10, w przedziale 10 < Re < 100 występuje ruch przejściowy, natomiast gdy Re > 100 przepływ płynu jest burzliwy. Zależność współczynnika (wykładnika potęgi) n od wartości liczby Reynoldsa podano na rys. 2-57. W zależności od charakteru ruchu płynu funkcja (2-301) przyjmować może różną szczegółową postać. Dla ruchu uwarstwionego współczynnik oporu /. można wyrazić zależnością
(2-309)
(2-310)
. _ K. 400 Re Re
przy czym n = 1, natomiast dla ruchu burzliwego
• _ K;
' “ ReM
a współczynnik n = 1,9. Wartość K2 w ostatnim równaniu zależy od stopnia szorstkości powierzchni: dla powierzchni gładkiej K: = 7,0, dla powierzchni średnio szorstkiej K: = 10,5 a dla powierzchni szorstkiej K3 = 16.