spracowanej
Kiedy folgujemy zbytnio rozkoszom podniebienia, narząd ten ma „pełne ręce roboty", jego zadaniem jest bowiem trawienie tłuszczów i odtruwanie organizmu. Warto zatem pośpieszyć muz pomocą.
Gdy wątroba intensywnie pracuje, przepływa przez nią duża ilość krwi. Przekrwiona powiększa się. co objawia się uciskiem z prawej strony pod żebrami. któremu towarzyszy tępy ból. Nasila się on zwykle pojedzeniu, szczególnie gdy jest ono obfite, tłuste, mocno przyprawione, a dania popijaliśmy alkoholem -dzieje się tak przeważnie w okresie świąt. Ból wzmaga się przy ucisku, toteż „wątrobowcy" często rozluźniają w pasie spódnicę czy spodnie, aie i to nie pomaga. Ni
gdy nie kładą się na prawym boku. ponieważ ich wątroba nie znosi tej pozycji. Jeśli odczuwasz takie właśnie dolegliwości, nie lekceważ ich - nie leczone powiększenie wątroby może przejść w stan chroniczny i doprowadzić do trwałych zmian tego narządu. Gdy dolegliwości nie są jeszcze zbyt dokuczliwe. możesz im zapobiec.
■ Ogranicz tłuszcze. Do ich trawienia potrzebna jest żółć. Im bardziej tłusto będziemy jeść, tym więcej żółci musi wątroba wyprodukować. To obciążenie może powodować dolegliwości nie tylko ze strony wątroby, ale także pęcherzyka żółciowego.
■ Jedz mniejsze porcje. Rozplanuj tak posiłki, by było ich więcej w ciągu dnia. mniej obfitych.
■ Ogranicz alkohol. Każda wypita porcja jest neutralizowana w wątrobie. To jej zadaniem jest oczyszczenie organizmu z trucizn.
■ Ratuj się ziółkami. Czubatą łyżkę szyszek chmielu zalej litrem wrzątku i gotuj tak długo, aż wyparuje połowa wody. Wypijaj po szklance ciepłego wywaru przed obiadem i kolacją. Gdy problemom z wątrobą towarzyszą zaparcia. pomoże picie wywaru z kruszymy. 2 płaskie łyżki korzenia tej rośliny zalej 2 szklankami ciepłej wody. gotu j na małym ogniu przez kwadrans, odstaw na pół godziny, odeedż. Pij po trochu przez cały dzień. Można też stosować gotowe mieszanki apteczne, np. Cho-łagoga II. w skład której wchodzi kwiat kocanki, korzeń mniszka lekarskiego. liść mięty pieprzowej, ziele krwawnika i kora kruszyny.
■ Używaj przypraw wspomagających trawienie. Należą do nich: kminek, majeranek, jałowiec. Dodawaj je do mięs, a taikze do wszelkich potraw tłustych, np. bigosu.
■ Na czczo wypij filiżankę mleka z miodem. Działa kojąco i zmniejsza przekrwienie wątroby.
■ Rób ciepłe okłady. Skuteczne są z siana zaparzonego wrząt kicm. Odciskamy je z wody, przykładamy na brzuch, nakrywamy ceratką. Po gt nizinie kompres usuwamy, a brzuch nacieramy kostką lodu.
...mogą pomóc: owoce, głównie winogrona, gotowane warzywa, suszone śliwki, zsiadłe mleko.
...mogą zaostrzyć dolegliwości: alkohol, kawa, kakao, czekolada, jajka, chleb razowy, tłuste mięso i wędliny.