7
Do III klasy zalicza się konstrukcje, które nie należą do klasy I i II.
W chwili obecnej w zakresie urządzeń ciśnieniowych wprowadzane są w Polsce przepisy i normy PN-EN. Aktualności w tej dziedzinie podawane są w intemecie na stronie www.udt.gov.pl i www.pkn.gov.pl. Warunki Urzędu Dozoru Technicznego dla urządzeń ciśnieniowych (WUDT-UC) podane są w następujących rozdziałach ww. przepisów:
- WUDT-UC-WO-T Wymagania ogólne. Wprowadzenie, określenia i ustalenia,
- WUDT-UC-WO-M Wymagania ogólne. Materiały,
- WUDT-UC-WO-O Wymagania ogólne. Obliczenia wytrzymałościowe,
- WUDT-UC-WO-W Wymagania ogólne. Wytwarzanie.
Dzielą one zbiorniki ciśnieniowe na następujące grupy:
- zbiorniki stale (np. zbiorniki do gazów skroplonych, wymienniki ciepła),
- kotły parowe (stałe, ruchome, przenośne, bezpaleniskowe),
- kotły wodne (stałe, ruchome, przenośne),
- kotły piekarskie.
Oprócz tego przepisy UDT dotyczą także palników kotłowych, rurociągów technologicznych i urządzeń ciśnieniowych z tworzyw sztucznych.
Na zbiorniki ciśnieniowe należy stosować stale z gwarantowaną udamością np. St36K, St41K (w temperaturach pracy do 450°C) lub stale bez gwarantowanej udamości, np. St3S, St4S (w temperaturach do 300°C). Do temperatury 300°C nie uwzględnia się zjawiska pełzania stali. Materiały na urządzenia ciśnieniowe, uwzględniające normy PN-EN, omawiane są w rozdziale WUDT-UC-WO-M przepisów UDT [13]. Oprócz stali konstrukcyjnej zwykłej i wyższej jakości opisane są tam stale do pracy w podwyższonych temperaturach, odporne na korozję, żaroodporne i do pracy w niskich temperaturach.
Badaniom ultradźwiękowym w 100% podlegają blachy, rury i odkuwki przeznaczone na elementy urządzeń:
a) o ciśnieniu obliczeniowym wyższym niż 5 MPa lub
b) o temperaturze obliczeniowej ścianki przekraczającej +300°C lub
c) o temperaturze roboczej ścianki niższej niż ~40°C.
Rury króćców muszą być wykonane z rur walcowanych na gorąco bez szwu. Do połączeń śrubowo-kołnierzowych stosuje się najczęściej kute kołnierze z szyjką, ze względu na większą sztywność giętną tych kołnierzy w porównaniu z kołnierzami płaskimi.
Zbiorniki ciśnieniowe wykonuje się obecnie w większości jako konstrukcje spawane.
Najlepszą jakość spoin otrzymuje się przy spawaniu automatycznym w tzw. atmosferze ochronnej (w osłonie gazów: argon, hel, dwutlenek węgla, azot) metodami MAG, MIG, TIG [12], Przy łączeniu króćców z walczakiem należy pamiętać, żeby grubość spoiny nie była istotnie większa od grubości rury (aby jej nie przepalić). W podręczniku Konstrukcje spawane - projektowanie połączeń [10] omó-