37
gdzie:
/?e,śr - najmniejsza gwarantowana granica plastyczności materiału śrub w temperaturze śrub,
x - współczynnik bezpieczeństwa.
Wartość współczynnika bezpieczeństwa we wzorze (30) należy przyjmować:
x- 1,5 - dla stali węglowych, dla których obowiązujące normy ustalają
wymagania co do udamości i dla stali stopowych, x = 1,65 - dla pozostałych stali węglowych.
Temperaturę śrub tir w połączeniach nie izolowanych można wyznaczyć w zależności od temperatury płynu lp z wykresu (rys. 2.8).
2.5.2.3. Kołnierze okrągłe
W połączeniach armatury i rurociągów często stosowane są kołnierze szyjkowe (rys. 2.9a-c), wykonane jako odkuwki lub odlewy i połączone z elementem walcowym (rurą) spoiną czołową oraz kołnierze kryzowe (rys. 2.9d-g), łączone z elementami walcowymi spoinami pachwinowymi (zalecane sposoby łączenia kołnierzy z elementami walcowymi - por. pkt 3.3).
Ze względu na rodzaj powierzchni uszczelniającej (przylgi) norma PN-85/H--74307 rozróżnia kołnierze (rys. 2.9) z:
- przylgami zgrubnymi - z, przylgami gładkimi - g,
- występami - w,
- rowkami - r,
- wypustami -y,
- wpustami -p
oraz z wypustami do uszczelek gumowych (yg), z wpustami ze żłobkiem do uszczelek gumowych o przekroju okrągłym (pg), z gniazdem do uszczelek soczewkowych (s) i z rowkami trójkątnymi (rt).
Obliczenia wytrzymałościowe kołnierzy przeprowadza się wg przepisów WUDT-UC-W0-019. Kołnierze mogą być stosowane bez sprawdzających obliczeń wytrzymałościowych w przypadku, gdy temperatura przewodzonego czynnika przy odpowiednim ciśnieniu roboczym nie przekracza 300°C przy zastosowaniu w połączeniu kołnierzowym uszczelki bezazbestowej o grubości 2 mm.
Dobór kołnierza nie zwalnia projektanta od przeprowadzenia obliczeń wytrzymałościowych połączenia kołnierzowo-śrubowego (wg wzorów (24)-^(30)).