0000006231 000013

domowych, kiedy to prawie wszyscy mul-timiljonerzy amerykańscy zyskiwali bardzo wiele. Wszystko to wymagało znacznych kapitałów i nie nęciło Rockefellera. Nie w jego zdolnościach leżało przenoszenie się szybkie z miejsca na miejsce i podejmowanie codzień innych spekulacyj. Jego talent przedsiębiorczy polegał, jak to ujawniły przyszłe lata, nie na rozbieżności, nie' na nieograniczonej rozciągłości pola działania, lecz na koncentracji i skupieniu.

Na początku 1860-go roku zaczął się rozwijać nowy przemysł naftowy. Lampa naftowa wchodziła w użycie. Początkowo wydobywanie nafty połączone było z wiel-kiemi trudnościami, ale gdy! niejakłemuś Drakemu, dyrektorowi specjalnej kompanji naftowej udało się ulepszyć technikę wierceń i gdy na wschód od New-Yorku, w Peńsylwanji i Ohio odkryto nowe, wydajne źródła, oświetlenie naftowe rozpowszechniało się coraz bardziej, a zapotrzebowanie rosło, zapewniając rozwój nowej produkcji. Nowo odkryte bogactwa ziemi przyciągały tłumy, żądne szybkiego i obfitego zarobku.

Kto tylko miał pieniądze starał się je zużytkować w tym kierunku. Gorączka naftowa podobnie, jak o dwadzieścia lat młodsza gorączka złota, zalała cały świat. 24

Szczęście bogactwa zdawało się wszystkim uchwytne, zwłaszcza, że tereny naftowe leżały w upragnionej bliskości. Na wzór nowoczesnych Robinsonów postanowił i Rockefeller zająć się handlem naftą. Porozumiawszy się z Clarkiem zdecydowali założyć nowe przedsiębiorstwo naftowe. W skład firmy wchodzi trzech nowych wspólników. Dwaj bracia Clarka: James i Richard i zdolny handlowiec Samuel Andrevs. W ten sposób powiększono kapitał zakładowy i założono jeszcze w Cle-veland rafmerję, t. j. zakład do oczyszczania nafty. Po trzech latach Rockefeller dochodzi do wniosku, ż wspólnicy stoję mu na przeszkodzie. Krępowali om swobodę działania oraz jego wrodzone tendencje do ciągłych zmian i reform. Rockefeller wpada na szczęśliwy pomysł zlicytowania interesu między wspólnikami. Licytacja odbyła się bardzo oficjalnie pod kierunkiem adwokata. Wielkie napięcie i natężenie nerwowe opanowało wszystkich. Rockefeller, wystarawszy się specjalnie o dużą ilość pieniędzy na ten cel, zwyciężył.

Został właścicielem całej firmy. Odkupił ją za sumę 72.500 dolarów. Po skoń-czionęj licytacji zaproponował Andrevso-wi przystąpienie do spółki. Andrevs z radością przyjął propozycję i w ten sposób

25