40
I. Teoria granic
czyli ciąg s„ różni się od stałej liczby-wielkością a„ =-• q", która, jak to właśnie widzieliśmy,
\-q 1-ą
dąży do zera. W związku z tym, według drugiej definicji granicy, szukana suma postępu wynosi
a
i=limi,=-.
\-q
Tak więc liczba ta jest sumą nieskończonej ilości wyrazów postępu, co zapisujemy tak:
a
l-q.
a + aq + aq2 + ... + aq" * +
8) Niech dane będą dwie liczby a i b. Połóżmy x0 = a, x, —b, a pozostałe wartości wyrazów ciągu określmy równością
x„
Xn-2+Xn-i
2
Równość ta rzeczywiście określa ciąg, bo przyjmując tu n = 2,3,4,... można kolejno znaleźć wszystkie jego wyrazy.
Jeżeli od obu stron napisanej równości odjąć po to otrzymujemy
Tak więc, w równościach
xl-x0 = b-a, x2-xt, ..., x„-i— x„-2, xn-x,-i,
każda (poczynając od drugiej) powstaje z poprzedniej przez pomnożenie przez —i. Ponieważ suma n wyrazów jest xn—a, więc, korzystając ze znanego (por. (7)) wzoru na sumę postępu, od razu otrzymujemy
lim(A-„-a)=
b—a
skąd już łatwo wywnioskować, że
limA„=a+j(ó—a)=^(a+2b).
9) Analogicznie do postępu geometrycznego można rozważyć dowolny ciąg liczb
i dodając je kolejno, utworzyć sumy częściowe:
^i = fli, j42 = iii+a2, A3 — CI1 +o2 + 03, ••■» An = a2 +02 +... +u»,
Jeżeli przy przejściu do granicy A„ dąży do granicy A (skończonej lub nieskończonej), to liczbę tę nazywamy sumą wszystkich liczb a„ i piszemy
Symbol po lewej stronie tej równości nazywamy szeregiem nieskończonym, a liczbę A sumą szeregu. O szeregu mającym sumę skończoną mówimy, że jest zbieżny.
Niech dla przykładu dany będzie szereg
TT2 + 2T3 + 3T4 + "‘ + *(« + l) + "'