1
Ekonometria Współczesna
zmiennej Xk istotnie różni się od zera, czyli zmienna objaśniająca Xk istotni I wpływa na zmienną objaśnianą Y.
Natomiast wielkość 1 - a określa prawdopodobieństwo tego, że statystyt, tat znajdzie się w przedziale ufności, co wyraża się wzorem:
p\lak | < la.N-(K+1) ^ a •
Jeżeli spełniony jest powyższy warunek to nie ma podstaw do odrzucenia hipotezy zerowej H0, tzn. przyjmuje się ją jako hipotezę prawdziwą. Oznacza to,
parametr ak nieistotnie różni się od zera, a zatem zmienna objaśniająca X nieistotnie wpływa na zmienną objaśnianą Y.
4.1.2. Badanie istotności parametrów strukturalnych u
POMOCĄ TESTU F
Badanie istotności parametrów strukturalnych testem F polega na badaniu istotności wszystkich parametrów strukturalnych łącznie. Weryfikowane hipotezy mają następującą postać (w badaniu pomija się wyraz wolny):
H0: a, = ... = ak =0 (parametry strukturalne nieistotnie różnią się od zera, tj.
wszystkie zmienne objaśniające Xk nieistotnie wpływają na zmienną objaśnianą Y)
H] : a, *■ 0 u...ua,^0 (co najmniej jeden parametr strukturalny istotnie różni
się od zera, tj. co najmniej jedna zmienna objaśniająca istotnie wpływa na zmienną objaśnianą Y)
Weryfikacja powyższych hipotez przebiega w oparciu o statystykę Y Fishera-Snedecora. Wartość krytyczna testu Fa r, odczytywana jest z tablic
rozkładu przy ustalonym poziomie istotności a oraz r{ = K, r2=N-K~^ stopniach swobody.
Wartość statystyki F z próby wyznacza się ze wzoru:
fl2 N-K-l (4.2)
1 -R2 K M
gdzie:
N - liczebność próby,
K - liczba zmiennych objaśniających Xk ,
R2 - współczynnik determinacji dany wzorem (4.8).
■ I }njony jest warunek F > Fa n r,, to odrzuca się hipotezę zerową H0 na
jK^bipotezy alternatywnej /7,. Oznacza to, że co najmniej jeden parametr ak
r5*CZ- '*ni sie od zera, co najmniej jedna zmienna objaśniająca Xk istotnie istotnie rozn ■ .... v
nłvwa na zmienną objaśnianą Y.
^ omiast jeżeli spełniony jest warunek F < Fa r^, to mc ma podstaw do
cucenia hipotezy zerowej H0, przyjmuje się ją jako hipotezę prawdziwą.
acza to że parametry ak nieistotnie różnią się od zera, wszystkie zmienne objaśniająca Xk nieistotnie wpływają na zmienną objaśnianą Y.
Zmienne objaśniające, które w nieistotny sposób wpływają na zmienną objaśnianą pależy usunąć z modelu. Metoda eliminacji zmiennych nieistotnych po oszacowaniu modelu nazywa się metodą eliminacji a posteriori. W kolejnych krokach wyklucza się z modelu pojedynczo te zmienne objaśniające, dla których wartość statystyki tat z próby jest najmniejsza co do modułu
(min |/ |}/t e \,2,...,K). Po usunięciu każdej zmiennej szacuje się ponownie
parametry modelu i wyznacza wartości statystyk t dla poszczególnych
zmiennych. Jeżeli nadal w modelu pozostaje zmienna nieistotna, to należy ją usunąć i oszacować model ponownie. Procedurę powtarza się aż do uzyskania modelu, w którym wszystkie zmienne objaśniające są istotne statystycznie.
4.2. Mierniki jakości modelu
Dopasowanie oszacowanego modelu do danych empirycznych mierzy się za pomocą następujących wielkości: współczynnika determinacji, współczynnika zbieżności oraz współczynnika zmienności losowej.
Współczynnik determinacji R~ oraz współczynnik zbieżności (p2 obliczane są
M|W. równości wariancyjncj. Równość wariancyjna wyraża całkowitą zmienność rnienncJ objaśnianej, podzieloną na: zmienność wynikającą z oszacowanego
luek°nometrycznego ó,2(_pi)orazzmienność resztową S2(e,).
Wanancyjną można zapisać wzorem:
gdzie:
$2(v j. .
r~ estymator wariancji zmiennej objaśnianej postaci: