Ekonometria Współczesna
Jeżeli JB < x„(2), wówczas nie ma podstaw do odrzucenia hipotezy zerowej fj 1
rozkład składnika losowego jest rozkładem normalnym. Natomiast in*0,!
2 Jc^e|j
JB > xa(2), wówczas odrzuca się hipotezę zerową na rzecz hipotez
alternatywnej //,, mówiącej o niezgodności rozkładu składnika losowego
z rozkładem normalnym.
4.3.3. Badanie autokorelacji składnika losowego I rzędu
Autokorelacja jest to zależność wartości bieżących obserwowanych w czasie r od wartości wcześniejszych obserwowanych w czasie t-1 (autokorelacja I rzędu) Występowania autokorelacji nie bada się w przypadku danych przekrojowych. Jednym z warunków stosowania klasycznej MNK jest założenie o diagonalnej macierzy wariancji-kowariancji składnika losowego postaci:
<7,2| |
0 |
... 0 ' | |
E(££T) = C72I = |
0 • • • |
... b |
... 0 • • • • • • • |
0 |
0 |
-1 b • • • |
Macierz wariancji-kowariancji jest macierzą diagonalną, tzn. wyrazy na głównej przekątnej macierzy są wartościami niezerowymi, a wyrazy poza główną przekątną są wartościami zerowymi. Założenie o braku autokorelacji odnosi się do elementów poza główną przekątna powyższej macierzy, które stanowią kowariancje składnika losowego. Jeżeli kowariancje równe są (cov(ef,ey) = 0), gdy i * j), to brak jest autokorelacji składnika losowego.
Natomiast jeżeli warunek ten nie jest spełniony, występuje autokorelacja składnika losowego, a estymator KMNK nie spełnia warunku efektywności. Jeżeli składnik losowy rj, zawiera autokorelację 1 rzędu to zależność taką zapisujemy w postaci.
gdzie:
r|, - składnik losowy zawierający autokorelację, e, - składnik losowy nie zawierający autokorelacji, p, - współczynnik autokorelacji I rzędu.
Hipotezę zerową i alternatywną badania autokorelacji zapisuje się odpovU w postaci:
H(): p, = 0 (brak autokorelacji I rzędu składnika losowego)
//, : p, * 0 (występuje autokorelacja I rzędu składnika losowego)
(p, >0 autokorelacja dodatnia I rzędu, lub p, < 0 autokorelacja ujemna I rzędu).
i/fikacię powyższych hipotez przeprowadza się na podstawie statystyki DW danej wzorem:
(4.18)
facja moacm cmiwinerrycznego
R. IV
e - reszty modelu z okresu t, et , - reszty modelu z okresu 1-1.
W artość statystyki DW zawiera się w zbiorze (0;4). Jeżeli DW e(0;2), to
podejrzewa się występowanie autokorelacji dodatniej i hipoteza alternatywna ma postać:
//,: P| >0 (występuje autokorelacja dodatnia I rzędu składnika losowego ). Jeżeli DJf'e(2;4), to podejrzewa się występowanie autokorelacji ujemnej i hipoteza alternatywna ma postać:
//,: p, < 0 (występuje autokorelacja ujemna 1 rzędu składnika losowego ). Natomiast, jeżeli DW = 2, to stwierdza się brak autokorelacji I rzędu składnika losowego. Statystykę DW porównuje się z wartościami krytycznymi z tablic rozkładu Durbina-Watsona dL i du przy danych wielkościach: a (poziom istotności), T(liczba obserwacji) oraz K (liczba zmiennych objaśniających).
Tablice statystyczne testu DW są zbudowane tylko dla autokorelacji dodatniej, więc gdy DW 2;4), należy obliczyć wartość: DW' =4-DW.
>dy, wówczas nic mamy podstaw do odrzucenia hipotezy H0, stwierdza się brak autokorelacji I rzędu składnika losowego. Jeżeli
śdy stwierdza się obszar nickonkluzywności, test nic daje
PACf'^’ na*eży zastosować testy alternatywne do rozstrzygnięcia hipotez (test ’ lfst mr>ożnika Lagrange'a, test Ljunga-Boxa). Jeżeli natomiast
^dL, wówczas odrzuca się hipotezę zerową II0 na rzecz hipotezy
l°SOw yvvneJ H\ > mówiącej o występowaniu autokorelacji I rzędu składnika