0000024 (19)

Podstawy biomechaniki i protezowanla

29

Ryc. 11. Tymczasowy pilon stosowany w odjęciach ponad stawem kolanowym.

/

gać masy ciała. Jeśli amputowany nie podejmuje czynności oburęcznych, to szczególnie w przypadku utraty ręki dominującej, pacjent szybko przyzwyczaja się do pomocy i samoobsługi tylko jedną ręką, co bardzo trudno jest zwalczyć w późniejszych stadiach rehabilitacji.

Wczesne zastosowanie tymczasowej protezy w obrębie kończyny górnej jest nawet ważniejsze niż w kończynie dolnej, szczególnie w przypadku utraty jednej ręki, je'śli chce się utrzymać nawyk posługiwania się obiema rękami.

Już po upływie 1—2 dni po amputacji należy przymocowywać do opatrunku na kikucie proste, skórzane lub siatkowe mankiety z uchwytami na pióro, widelec itp. Te miękkie mankiety nie drażnią tkliwego kikuta i można je adaptować do zmieniających się z dnia na dzień warunków anatomicznych. Pod koniec 7—10 dni na kikut pokryty opatrunkiem nakłada się opatrunek gipsowy, do którego przymocowuje się uchwyt dla końcówek rer-boczych i zleca choremu czynne posługiwanie się kikutem.

W Roehampton dysponujemy dużą liczbą używanych protez -kończyn górnych, które można adaptować do tymczasowego stosowania u amputowanych w okresie hartowania kikuta. Większość amputowanych można nauczyć zadowalającego posługiwania się kończyną w 4—6 tygodni, chociaż na opanowanie ruchów precyzyjnych potrzeba dłuższego okresu.

nych poziomach są już obecnie w użyciu w różnych krajach świata. Chociaż protezy tego typu były badane w laboratoriach oraz testowane klinicznie, nadal mamy mniejsze doświadczenie w ich stosowaniu niż z protezami konwencjonalnymi. Jednak wszystko wskazuje na to, że komponenty modularne będą coraz szerzej stosowane we wczesnych okresach protezowania.

W okresie tym pacjent musi nauczyć się nakładania protezy, stania z jej pomocą i bezpiecznego siadania, chodzenia, wchodzenia i schodzenia ze schodów, pokonywania krawężników, nierówności terenowych i samodzielnego ws.tawania, jeśli się przewróci.’

Kończyna górna

Ponieważ czynność kończyny górnej jest inna niż kończyny dolnej, zezwala się wcześniej na wykonywanie celowych ruchów, gdyż kikut w tym przypadku nie potrzebuje dźwi-

Trening z protezą definitywną

W optymalnych warunkach amputowany przechodzi stopniowo z protezy tymczasowej na protezę stalą. Stało się to możliwe w związku z wprowadzeniem sztucznych kończyn składających się z modułów. W miarę jak amputowany nabiera zaufania i zręczności możliwe staje się wprowadzenie coraz to bardziej skomplikowanych ruchów i mechanizmów aż do momentu uzyskania pułapu, w związku z wiekiem, mentalnością, siłami fizycznymi i rodzajem amputacji i wykonywanym przez pacjenta zawodem. Nadal jeszcze proteza tymczasowa ma zazwyczaj o wiele prostszą konstrukcję i mniej wytrzymałą budowę niż proteza definitywna. W rzeczywistości często nie przypomina ona w żadnym przypadku kończyny.

Protezę definitywną należy zastosować po przejściu przez chorego pomyślnie wstępnego okresu rehabilitacji na protezie tymczasowej