0000053

52

K. Milanowska, D. Konieczna, A. Bembnista

Tabela 1

Wyniki leczenia usprawniającego

Wiek	Liczba	Bez dolegliwości powyżej 2 lat	Poprawa do 2 lat	Poprawa do 1 roku	Bez poprawy	Opero wanych
14—25	32	18	6	4	4	2
26—40	35	15	8	7	5	4
40—60	13	6	4	2	1	—
Razem	80	39	18	13	10	6

prawa utrzymywała się do 2 lat, a u 13 pacjentów po roku nastąpił nawrót dolegliwości. U 6 osób w związku z brakiem poprawy i potwierdzeniem badaniem mielograficznym lub radikulograficznym uszkodzenia krążka międzykręgowego wykonano zabieg operacyjny. Po zabiegu operacyjnym chorzy ci wrócili do Kliniki Rehabilitacji i byli usprawniani, otrzymując stopniowane ćwiczenia aż do wytworzenia silnego gorsetu mięśniowego i dobrej ogólnej sprawności fizycznej.

WNIOSKI

1.    Leczenie usprawniające osób z zespołem bólów dolnego odcinka kręgosłupa związane z rozpoznaniem dyskopatii ma na celu:

a)    usunięcie bólu przez odciążenie uciśniętych korzeni rdzeniowych,

b)    wzmocnienie mięśni tułowia,

c)    wykształcenie dobrej postawy ciała i rozwinięcie dobrej sprawności fizycznej.

2.    W doborze zabiegów fizykalnych należy kierować się reakcją na te zabiegi poszczególnych pacjentów.

3.    Przy stosowaniu wyciągów wymagane jest stopniowanie siły ciągu, odciążenie kręgosłupa, tj. leżenie przez okres 1 godz. bezpośrednio po wyciągu, oraz wprowadzenie stopniowe ćwiczeń wzmacniających mięśnie tułowia.

4.    Ćwiczenia stosowane u osób z zespołem bólów dolnego odcinka kręgosłupa wymagają usystematyzowania i stopniowania. Ćwiczenia ruchowe nie mogą nasilać bólu.

5.    Leczeniem usprawniającym osób z zespołem bólów dolnego odcinka kręgosłupa, związanych z rozpoznaniem dyskopatii, uzyskano w 87% poprawę, w tym w 50% brak dolegliwości powyżej 2 lat od zakończenia leczenia klinicznego.

6.    Warunkiem utrzymania dobrego stanu zdrowia i uniknięcia nawrotów dolegliwości u osób z zespołem bólów dolnego odcinka kręgosłupa jest:

a)    codzienne wykonywanie przez 15—20 min ćwiczeń ruchowych mięśni tułowia i ogólnie usprawniających,

b)    utrzymanie prawidłowej wagi ciała,

c)    poprawne wykonywanie (wg otrzymanych wskazówek) pracy fizycznej obciążającej kręgosłup.