0000094 (3)

W pierwszych dniach po urazie lub zabiegu przestrzega się zasad psychoterapii we wszystkich kontaktach z chorymi. Poza tym udziela się pomocy w rozwiązywaniu problemów i potrzeb chorego.

Aby spełnić założenia rehabilitacji, potrzeba dużego personelu i w rzeczywistości zespól rehabilitacyjny składa się z wielu osób różnych zawodów i specjalności. Poza lekarzami w zespole rehabilitacyjnym działają terapeuci, technicy ortopedyczni, pracownicy społeczni, doradcy zawodu, psycholodzy oraz pielęgniarki.

Leczenie usprawniające narządu. ruchu dzieli się na dwa okresy: w okresie unieruchomienia zadaniem rehabilitacji jest utrzymanie ruchów we wszystkich, nie objętych unieruchomieniem stawach, zapobieganie powstawaniu zaników mięśniowych, zwłaszcza w unieruchomionych częściach (np. przez zastosowanie ćwiczeń izometrycznych — napinania mięśni) oraz zapobieganie powikłaniom ogólnym. W drugim okresie — po zdjęciu opatrunku gipsowego, czy aparatu ortopedycznego, leczenie polega na usuwaniu zaburzeń powstałych w wyniku unieruchomienia i na stopniowym przywracaniu pełnej fizjo logicznej sprawności zarówno chorej kończyny, jak i całego organizmu.

Niekiedy leczenie usprawniające stanowi wstęp albo poprzedza leczenie operacyjne. W wielu przypadkach kinezyterapia stanowi jedyną formę pomocy choremu.

Chorego zawsze traktuje się indywidualnie uwzględniając m.in. charakter uszkodzenia, stan kalectwa (czy jest trwale, czy przemijające), warunki bytowe środowiska itd. Ważnym elementem rehabilitacji jest zdobycie zaufania chorego. Uzyskuje się je przez troskę o stan zdrowia, przebieg leczenia i o przyszłe możliwości życiowe chorego.

Najlepszym argumentem zmieniającym nastawienie i psychikę usprawnianego jest przykład otoczenia i wyniki osiągane przez innych chorych. Usprawnienie czynnościowe doprowadza do ożywienia procesów na wszystkich piętrach układu nerwowego i „przeciera" drogi nerwowe dla czynności odruchowych. W obrębie mięśni szkieletowych dochodzi do zwiększenia się zapasów glikogenu i usprawniania przebiegu procesów biochemicznych, w tym i enzymatycznych. Następuje poprawa utleniania tkankowego oraz resyntezy glikogenu. W efekcie wzrasta siła mięśniowa oraz poprawiają się warunki krążenia miejscowego.

Ćwiczenia stopniuje się w zależności od siły mięśniowej, przechodząc od lżejszych do cięższych, od ćwiczeń wspomaganych do wolnych i do oporowych (np. ćwiczenia w pozycji leżącej — w pozycji siedzącej — w pozycji stojącej).

Ćwiczenia prowadzi się rytmicznie z zachowaniem przerw między wysiłkami w celu stworzenia warunków dla odpoczynku mięśni. Powrót do równowagi po przemęczeniu treningiem umożliwia odpoczynek, który uzyskuje się drogą ćwiczeń tonizujących.

Ryc. 202. Gruby materac z mikrogumy na twardym podłożu zapobiega u porażonych odleżynom, a jednocześnie nie powoduje przykurczów. Stopy powinny być podparte, zaś okolica krocza przystosowana do czynności fizjologicznych.

297