Rys. 3.5. Fazy cyklu życia produktu
Źródło: L. Garbarski. I. Rutkowski. W. Wrzosek. Marketing. Punkt zwrotny nowoczesnej firmy, PWE. Warszawa 2000. s. 272.
Cykl funkcjonowania produktu na rynku me jest identyczny dla wszystkich dóbr rynkowych. Jego przebieg i długość zależą od wielu czynników, wśród których podstawowe znaczenie ma charakter samego produktu oraz rodzaj potrzeb przez mego zaspokajanych, możliwość różnicowania produktu, podatność na zmiany koniunktury gospodarczej oraz szybkość postępu technologicznego.Różny jest także czas trwania poszczególnych faz. Przedsiębiorstwa dążą z reguły do skłócenia fazy 11IV oraz wydłużenia fazy II i HI. gdyż z ekonomicznego punktu widzenia te etapy są dla funkcjonowania przedsiębiorstwa najkorzystniejsze. Należy jednak zauważyć, iż większość branż gospodarki charakteryzuje się coraz krótszym cyklem życia produktu. Tendencja ta jest wynikiem przede wszystkim dużej konkurencji na ekonomicznie rozwiniętych rynkach, wzrostu zamożności społeczeństw oraz rozwoju technologii i coraz większej innowacyjności w sferze wytwarzania.
Niezależnie od długości trwania cyklu życia produktu, poszczególne jego stadia cechują określone właściwości. W tabeli 3.2
L Garbarski. I. Rutkowski. W. Wrzosek, Marketing. Punkt zwtomy nowoczesnej firny,
Wyszczegól nienie |
Wprowadzenie |
Wzrost |
Dojrzałość |
Spadek |
Sprzedaż |
niska |
gwałtowny wzrost |
szczyt sprzedaży |
spadek sprzedaży |
Koszy |
wysokie |
średnie |
niskie |
niskie |
Zyski |
ujemne lub zerowe |
rosnące |
wysokie |
spadające |
Nabywcy |
innowatorzy |
wcześni naśladowcy |
późna większość |
maruderzy |
Konkurenci |
nieliczni |
rosnąca liczba |
stabilna liczba |
malejąca liczba |
Cele marketingowe |
kreowanie produktu |
maksymalizacja udziału w rynku |
maksymalizacja zysku, obi ona udziału w rynku |
zmniejszenie nakładów. wykorzystanie znajomości produktu |
Strategia produktu |
oferowanie podstawowej wersji produktu |
oferowanie nowych odmian produktu, dodatkowych usług |
modyfikacja produktu, wejście z produktem na nowe rynki |
podtrzymanie produktu lub usunięcie z rynku |
Strategia ceny |
cena promocyjna lub cena wysoka |
cena wysoka lub cena promocyjna |
cena dorównująca lub przebijająca konkurencję |
obniżanie ceny |
Strategia dystrybucji |
selekcja kanałów |
dystrybucja intensywna |
dystrybucja bardzo intensywna |
usuwanie nie- zyskownych kanałów |
Strategia promocji |
uświadomienie istnienia produktu |
budowanie świadomości produktu na rynku masowym |
przypominanie o produkcie |
ograniczenie do niezbędnego poziomu |
Źródło: opracowanie własne na podstawie P Kotler. Marketing, Rebis. Poznań 2005 s. 340 oraz Podstawy marketingu, red. J. Altkom. Instytut Marketingu. Warszawa 2004. s. 112.