10 (72)

Wg Szmidta B. (1981) istnieje hierarchia rodzajów ładu I tak wyróżnia:

Poziom zerowy

to dowolne rozproszenie przedmiotów w nieograniczonej przestrzeni. Występuje dowolność występuje całkowita zmienność ich położenia, uniemoZliwuęąca uchwycenie jakichkolwiek zależności. Jest to poziom mitologicznego chaosu.

dniał poziom

gdy wyłaniają się rozmaite konfiguracje, które można zidentyfikować i rozróżnić. Tworzą się indywidualne lub powtarzające się układy, pozostające w określonych stosunkach geometrycznych i zależnościach wymiarowych. Pojawiają się podobieństwa i kontrasty, zaczątki rytmów.

trzeci poziom

gdzie występują konfiguracje, w których występują konkretne zależności między ich elementami składowymi. Są to układy stabilne bądź mobilne.

Innym spojrzenoie a tym samym i podziałam jest klasyfikacja Pascala, który wyróżnia: ład rozumu I ład serca.

Wola nie kierująca się ani rozumem, ani sercem prowadzi do chaosu, stąd określenie woluntaryzm. Na ogól pojęcie ładu ma sens pozytywny, jest ze swej natury czymś dobrym. Pozwala na orientację w przes trzeni, na dobrą organizację działań.

ład wolności I ład niewoli.

Wolność pozwala na wybór rodzaju ładu, na tworzenie go zgodnie z własnymi przekonaniami.

Ład niewoli jest ładem narzuconym, wrogim, niezrozumiałym, obcym.

Szczególną jego odmianą jest ład totalitarny, w którym geometryczny porządek ułatwia kontrolę, znosi prywatność, a dominujący charakter budowli władzy podkreśla jej przemoc.

Reakcją na ład totalitarny jest dowolność.

ale to prowadzi to do chaosu, do powstania przestrzeni rozmytej o niejasno określonych właściwościach.

Chaos zawsze degraduje, prowadzi do innych form zniewolenia, utrudnia tworzenie wartości przestrzennych.