2007110906160969704

14

1 .4. Wykonanie próby rozciągania

Podczas przeprowadzania prób rozciągania na uniwersalnej maszynie wytrzymałościowej należy zachować kolejność czynności obsługi pod kontrolą prowadzącego ćwiczenia.Próbę przeprowadza się w temperaturze otoczenia, lecz nie niższej niż 10°C. Prćbkę należy zamocować w uchwytach maszyny wytrzymałościowej, oś próbki powinna się pokrywać z kierunkiem rozciągania. Warunek ten powinien być zachowany szczególnie przy wyznaczaniu naprężeń przy umownych wydłużeniach. Prędkość rozciągania przy wyznaczaniu wyraźnej granicy plastyczności R , tj. w zakresie płynięcia metalu z zmniejszającym się przyrotem naprężenia, licząc od momentu osiągnięcia 90^ siły odpowiadającej przewidywanej granicy plastyczności, nie powinna przekraczać 1 5f° długości pomiarowej próbki na minutę. Siły należy odczytać bez zastosowania interpolacji między działkami siłomierza.

Próbę rozciągania unieważnia się, jeżeli:

a)    na próbce tworzy się więcej, niż jedna szyjka,

b)    próbka rozerwała się poza długością pomiarową,a obli-.czone wydłużenie nie odpowiada wymaganiom stawianym danemu

materiałowi,

c)    próbka rozerwała się z powodu znaku lub rysy spowodowanej niewłaściwą obróbką mechaniczną i nie wykazuje wymaganego wydłużenia lub przewężenia,

d)    próbka rozerwała się na skutek miejscowej wady wewnętrznej materiału.

W tych przypadkach należy próbę rozciągania powtórzyć w tej samej liczbie próbek, które unieważniono; nie uwzględnia się wyniku próby poprzedniej.

1.5. Obliczenia

Oznaczenia wymiarów próbek podano w tabeli 1-5, a oznaczenia wydłużeń i przewężeń w tabeli 1.4, natomiast siły obciążające i naprężenia w tabeli 1*5.

Tabela 1 .5

Oznaczenia wymiarów próbek

Symbol	Jed nostka	Wielkości podstawowe
1	2	"3 *
^do	[mm]	pierwotna średnica próbki
^au	M	średnica najmniejszego przekroju poprzecznego próbki po rozerwaniu
	[mm]	średnica próbki po rozerwaniu mierzona w -g- odległości między miejscem rozerwania a końcem długości pomiarowej na dłuźśzej części próbki
a 0	[mm]	pierwotna grubość próbki 0 przekroju po-przecznym prostokątnym
a u	[mm]	najmniejsza grubość próbki 0 przekroju poprzecznym prostokątnym w miejscu rozerwania
b 0	i ^rip i J i l !	pierwotna szerokość próbki 0 przekroju poprzecznym prostokątnym
^bu	[mm]	największa szerokość próbki 0 przekroju poprzecznym prostokątnym w miejscu rozerwania
^So	D-fl	pole (powierzchnia) pierwotnego przekroju poprzecznego próbki
^Su	[mm^2]	pole (powierzchnia) najmniejszego przekroju poprzecznego próbki po rozerwaniu