Edakacja ekelejłoaa
W istniejącej sytuacji coraz większym zainteresowaniem w różnych częściach świata cieszą się odnawialne źródła energii. Udział OZE w światowym bilansie energetycznym zdecydowanie wzrasta. W tej grupie źródeł dominujące znaczenie ma biomasa (ponad 10%) i energia wodna (ponad 3%). W przypadku biomasy dominuje tradycyjne spalanie drewna, rozpowszechnione zwłaszcza w państwach rozwijających się i związane niejednokrotnie z rabunkową wycinką lasów, natomiast w przypadku energii wodnej - wielkie. nieraz szkodliwe dla środowiska hydroelektrownie na dużych rzekach. Źródłami energii, których wykorzystanie na święcie najszybciej rośnie w ostatnich latach, są słońce i wiatr (rys. 25.2).
Wspólną cechą OZE jest to, że ich właściwe wykorzystanie wiąże się z dużo mniejszą uciążliwością dla środowiska w porównaniu z paliwami konwencjonalnymi. Nie ma także zagrożeń typowych dla energetyki jądrowej. Szczególnie przyjazne dla środowiska są niewielkie, nowoczesne instalacje działające w skali lokalnej. Najistotniejsze są dwie cechy OZE: całkowity brak odpadów lub wytwarzanie ich w niewielkiej ilości oraz zerowa emisja do środowiska gazów cieplarnianych, w tym dwutlenku węgla.
W przypadku OZE opłacalne ekonomicznie mogą być niewielkie instalacje zaopatrujące w energię elektryczną lub cieplną najbliższą okolicę, opierające się na miejscowych zasobach. Oznacza to. że nie trzeba wydawać wielkich sum na budowę instalacji do przesyłu energii, a koszty konserwacji są niewielkie, nie trzeba także ponosić dużych wydatków na transport i przechowywanie surowców.
Choć Polska dysponuje znacznymi zasobami OZE (zob. następne rozdziały), ich dotychczasowe wykorzystanie jest nieznaczne. W ciągu ostatnich kilkunastu lat nie nastąpiły istotne zmiany udziału poszczególnych nośników energii w krajowym bilansie energetycznym (rys. 25.3, rys. 25.4). Gospodarka ciągle jeszcze opiera się na spalaniu węgla. Trzyprocentowy udział torfu i drewna opałowego wynika głównie z tradycyjnego spalania tych surowców w gospodarstwach domowych, a nie ze stosowania nowoczesnych, przyjaznych środowisku technologii, To samo dotyczy poliw odpadowych stałych i innych surowców organicznych.
Łączny udział nowoczesnych technologii wykorzystania OZE aa przełomie, XX
IXX! wieku nie przekraczał 2,5% krajowego bilansu energetycznego.
Hyz, MJ. Struktur* tutyciu ntinlkim ewfljjmpUrwotmJ w fatpaóane narodami w 1990 r.
■węgiel kamienny u węgiel brunatny O rapa naftowa ■gaz ziemny ■ tort i drewno opelowe
Banergłe wody. wtairu, ikMieczna, geotermalna, paliwa odpadowe stam Ilonę surowce
Udział OZE w krajowym bilansie energetycznym w minionym dziesięcioleciu wzrósł tylko nieznacznie. Struktura zużycia nośników energii pozostaje bardzo niekorzystna. Wbrew sytuacji ekonomicznej Polski i trendom europejskim, wciąż jesteśmy bardzo uzależnieni od energetycznego wykorzystania węgla - nośnika energii nieprzyjaznego środowisku.
Ryt. 25.4. Struktura żutych uóialUw energU pierwotnej w gotpoderce narodowej w 2900 f>
3.2%-
13,2%
1.4%
.50.4%
■Węgtol kamienny
0węgiel brunatny.
□ropa naftowa
B gaz ziemny
■torf I drewno opatowe
□energia wody. wiatru, słoneczna, geotermalna, paliwa odpadowe stale I Inne surowca
Wśród źródeł energii odnowialnej w największym stopniu wykorzystywana jest biomasa (tab. 25.1).
Wł. 25.1. Struktura wykorzyilsali energii odnawialna] » Police w roku IW
Nołnik energii |
. iloSć energii (PJ - panfedSule] ~ |
, udmł w %___- j 1 |
hnjrn:«-..i |
•lOi.8 |
| j p*,nf --- |
onórRla wodna |
. 0 jj | |
energia geotermalna |
•'0.1.. |
| 1 ■ ■ |
energia wiatru |
0,0) • |
0,01 3 — |
energia słoneczna |
■ 0,01 - |
ófljj ' * L.1 |
luli. 25.2. Intialacje wytuirtyiiująca odnawiałaś irćtjln encrąll w 1000 r,
Prołuk*)* eoenP1
Mm, w MW
elektryka •*! |
Ktispint) |
urqy»-j |
»'p |
'ggg^ ^ j | |
B ' |
! ii** ' |
ŁlatSw
Uolalacjl
102 MO IÓ, i |
. avtl.dk nw | |
i Obił | |
ifitnoo ”* | |
njBrnij | |
snom | |
WyaicMgólnłenU
t)|ólsai !
tllekmialfpłDwntł na odpady i ptwmyalu calulanjweta | mebla rak Rajo Ciepłownia autornatyiina iii drewnu (koUy j •IlUklJ Dkn) >100 kwi)
Kulty luałe) i tradnła) tni«ey ia Jmwno kawałkowa, lim lny I wlftły («\0O kwt|_ j I lephiwnio na ijums olii»ri nwr MW kWlj- T Kilily małej J IrtJMe) akwv m «hmn t*500 kWtJ^,
"1185"