28967

•    coraz większe zainteresowanie (związki z uniwersytetami włoskimi, ożywienie nauki prawa rzymskiego w Akademii Krakowskiej)

•    opinie - należy wprowadzić prawo rzymskie jako obowiązujące lub przynajmniej zreformować prawo polskie według wzorów rzymskich

•    postulaty ujednolicenia prawa

•    prawo rzymskie powinno obowiązywać posiłkowo

•    brak większego efektu - szlachta widziała w prawie rzymskim instrument służący wzmocnieniu władzy królewskiej i ustanowieniu rządów absolutnych; wprowadzenie prawa rzymskiego byłoby przejawem zależności Polski od cesarstwa

•    coraz większe zainteresowanie sprawą kodyfikacji prawo ziemskie niejasne, nieznane i niejednolite (partykularyzm)

•    ożywienie prac nad kodyfikacją pod wpływem szlacheckiego programu reform („egzekucja praw”)

3    słabość ruchu kodyfikacyjnego

•    Zbiór Łaskiego - 1506 - wydany drukiem po łacinie; charakter porządkowy, brak pełniejszej systematyki

•    część I - statuty, konstytucje i inne źródła prawa ziemskiego; uzyskała sankcję królewską, urzędowy zbór prawa

•    część II - główne zabytki prawa niemieckiego (Speculum Saxonum, Weichbild)

•    Formula proccssus (1523) - kodckds obejmujący prawo procesowe dotyczące postępowania wszczynanego na podstawie skargi prywatnej; jedyny oficjalny kodeks (częściowy) sądowego prawa ziemskiego aż do końca Rzeczypospolitej

•    I część - przepisy normatywne

•    Reszta - formuły procesowe i najważniejsze czynności prawne

•    Korektura Praw (Korcktura Taszyckiego) - odrzucony przez sejm (przeciwny szlacheckim wolnościom) projekt kodyfikacji całego prawa ziemskiego

•    język łaciński

•    930 artykułów

•    5 ksiąg (wzorowany na systematyce kanonicznej)

•    oparta na dotychczasowych statutach i konstytucjach oraz na prawic zwyczajowym -> znaczna część znowelizowana i poszerzona

•    unowocześniona forma (język i słownictwo prawne)

•    odrzucona w 1534 -> zahamowanie rozwoju polskiego prawa ziemskiego, załamanie się prac kodyfikacyjnych

4    Zbiory nieoficjalne. Jurysprudcncja

•    pojawianie się prywatnych zbiorów i opracowań prawa polskiego - pomocnicze w praktyce sądowej

•    niektóre z nich były zaopatrzone także w komentarze, co nadawało dziełu charakter bardziej naukowy

•    na ogół jurysprudcncja stała na niskim poziomie - ograniczenie do zbieractwa

•    XVI w. - powtanie kilku zbiorów prawa polskiego, autorami Jakub Przyłuski, Jan Herburt, Stanisław Samicki, Jan Januszowski