274

274 Rada Ministrów i administracja rządowa

mieniu wykracza ono poza system organizacyjny władzy wykonawczej, obejmując całokształt organów państwowych (stąd mówi się o rządach parlamentarnych crj rządach prezydenckich), a czasem również pewne elementy politycznej organiza. społeczeństwa (kiedy mówimy np. o rządach autorytarnych czy demokratycznych

269.    Pozycję ustrojową Rady Ministrów można określić pięcioma cechami p stawowymi:

1)    Rada Ministrów jest jednym z dwu podstawowych organów władzy wykonawczej, istnieje obok prezydenta jako równorzędny organ konstytucyjny i w żadnym stopniu nie można mówić ojej podporządkowaniu głowie państwa. Można natomiast mówić o politycznym powiązaniu Rady Ministrów z Sejmem, bo -stosownie do istoty systemu parlamentarnego - winna się ona cieszyć ciągłym zaufaniem większości sejmowej i w znacznym stopniu złożona jest z posłów

2)    Rada Ministrów i jej poszczególni członkowie ponoszą za swoją działalność polityczną (parlamentarną) odpowiedzialność wobec Sejmu, a także indywidualna odpowiedzialność konstytucyjną przed Trybunałem Stanu.

3)    Rada Ministrów jest organem kolegialnym, a większość jej członków to zarazem odrębne, jednoosobowe organy konstytucyjne o własnym zakresie kompetencji. Nadaje to Radzie Ministrów specyficzny, rzec można, mieszany charakter ustrojowy i może tworzyć swego rodzaju konkurencyjność między Radą a jej prezesem. Jednocześnie wewnątrz Rady zarysowuje się polityczna hierarchizacja jej członków'.

lat

4)    Rada Ministrów jako organ władzy wykonawczej skupia w swej kompetencji najważniejsze rozstrzygnięcia dotyczące bieżącego prowadzenia polityki pań-stwa- w ramach systemu władzy wykonawczej należą do niej wszystkie „(...] sprawy polityki państwa nie zastrzeżone dla innych organów państwowych i samorządu terytorialnego” (art. 146 ust. 2).

5)    Rada Ministrów sprawuje kierownictwo całym systemem administracji rządowej (art. 146 ust. 3), jest więc jej podporządkowany rozległy i skomplikowany układ organizacyjny, zbudowany w' znacznej mierze na zasadzie hierarchicznego podporządkowania. Poprzez swojego prezesa sprawuje też nadzór nad działalnością samorządu te.£ tonalnego (art. 171). Rola Rady Ministrów uległa istotnemu wzmocnieniu po wejściu Polski do Unii Europejskiej. Rada Ministrów - w obecnym stanie konstytucyjnym - ma bowiem kompetencję do określenia stanowiska Polski w organach wykonawczych Unii. a pamiętajmy, że organy te sprawują w szerokim zakresie funkcję prawodawczą, utraconą przez narodowe parlamenty.

goto’

270.    Podstawowe unormowania prawne dotyczące Rady Ministrów i administracji rządowej zawiera sama konstytucja (zwłaszcza jej rozdział VI). Na szczeblu ustawowym szersza regulacja pojawiła się dopiero w lecie 1996 roku. Obejmuje ona obecnie:

-    ustawę z 8 sierpnia 1996 roku o Radzie Ministrów (dalej: uRM). wielokrotnie nowelizowaną na gruncie obecnej konstytucji,

-    ustawę z 4 września 1997 roku o działach administracji rządowej,

-    ustawę z 5 czerwca 1998 roku o administracji rządowej w województwie,

-    oraz wiele ustaw dotyczących kwestii szczegółowych.