Prawo administracyjne - ćwiczenia 27 03 2009
Centralistyczny system organizacji administracji - system działania adm. oparty na zasadzie centralizacji i koncentracji. Może występować w różnych postaciach, wiąże się nierozłącznie z Iiierarcliicznym podporządkowaniem organów niższych szczebli organom wyższym.
Hierarchiczne podporządkowanie to pełne podporządkowanie w układzie pionowym, przejawiające się w podwójnej zależności tj:
• Zależności służbowej - polega na braku prawnego ograniczenia sfeiy wydawania poleceń służbowych (brak prawnej samodzielności osób podporządkowanych)
• Zależności osobowej - polega na prawie obsadzania stanowisk, zwolnień, awansów, pociągania do odpowiedzialności i karaniu organu niższego szczebla (pośrednio lub bezpośrednio niższych).
Zasada hierarchicznego podporządkowania występuje w stosunkach między organami adm. oraz pracownikami aparatu administracyjnego a ich przełożonymi (tzw. posłuszeństwo służbowe).
Cechy zasady hierarchii:
• Poszczególni członkowie organizacji lub jednostki organizacyjnej mają w układzie stopniowym określoną rangę
• Ranga związana jest z prawem wydawania zarządzeń albo obowiązkiem ich wykonania
• Stosunek nadrzędności obejmuje prawo kontroli oraz uzyskiwania informacji od jednostek podległych
• Występuje podwójna zależność Zalety zasady hierarchii:
• Jednolitość działania aż do najniższego szczebla
• Łatwe ustalenie, uzasadnienie i wyegzekwowanie odpowiedzialności
• Eliminowanie sporów kompetencyjnych - powstałe spory rozwiązuje przełożony
• Jasny układ kompetencji w działaniach na zewnątrz
DECENTRALIZACJA
Polega na wyposażeniu organów niższych w samodzielność i względną niezależność administrowania (brak hierarchicznego podporządkowania). Organy wyższe przekazują określone sprawy podmiotom samorządowym, które stają się ich zadaniami własnymi. Dotyczy wykonywania administracji.
Zalety decentralizacji:
• Zbliżenie podmiotu decydującego do załatwianej sprawy
• Lepszą możliwość kierowania procesem decyzyjnym wskutek kierownictwa na podstawie mniej skomplikowanej organizacji
• Większa przejrzystość pozwalająca eliminować wady
• Ułatwiony pionowy przepływ informacji
• Zwiększenie poczucia odpowiedzialności
• Zwiększenie potencjału wprowadzania nowości
W administracji zdecentralizowanej organ wyższego stopnia nie może wydawać poleceń organom niższego stopnia co do sposobu rozstrzygnięć, ma jednak kompetencje nadzoru. Organy są poddane nadzorowi na podstawie ogólnej zasady praworządności.
Katowice 2009-03-23 By OzzY
2