Prawo cywilne
Ćwiczenia 4 27.03.2007r.
Prawo rzeczowe reguluje własność i inne formy korzystania z rzeczy.
Wyróżniamy tzw. triadę praw rzeczowych na która składają się:
1. własność - prawo które daje podmiotowi uprawnionemu najszerszy zakres uprawnień. Jest prawem bezterminowym.
2. Użytkowanie wieczyste - prawo pośrednie pomiędzy prawem własności a ograniczonymi prawami rzeczowymi jest prawem na rzeczy cudzej ale daje użytkownikowi wieczystemu szeroki zakres uprawnień w okresie trwania tego prawa
3. ograniczone prawa rzeczowe - katalog tych praw znajduje się w art. 244 k.c. zgodnie z tym przepisem ograniczonymi prawami rzeczowymi są:
=> użytkowanie => własność => zastaw służebność => hipoteka
=> spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu
Własność w myśl art. 140 k.c. na treść prawa własności składają się następujące uprawnienia:
=> do korzystania z rzeczy => do rozporządzania rzeczą
Granice prawa własności wyznacza art. 143 k.c. zgodnie z którym o tym jak wysoko i głęboko sięga prawo własności decyduje społeczno - gospodarcze przeznaczenie gruntu.
Sposoby nabycia prawa własności:
=> pierwotne - np. zasiedzenie, następuje z mocy samego prawa
=> pochodne - nabycie od poprzedniego właściciela np. prze niesienie własności.
Zasiedzenie - sposób nabycia pierwotnego. W drodze zasiedzenia można nabyć zarówno nieruchomość jaki i rzecz ruchomą.
Przesłanki zasiedzenia nieruchomości: art. 172 k.c.:
=> Posiadanie samoistne - oznacza, że osoba zachowuje się w stosunku do rzeczy tak jak gdyby była jej właścicielem
:=> Upływ czasu - 20 lat jeżeli obejmując rzecz w posiadanie, posiadacz był w dobrej wierze, 30 lat posiadacz obejmując rzecz w posiadanie był w złej wierze.
Przesłanki zasiedzenia rzeczy ruchomej art. 174 k. c.:
=> Posiadanie samoistne => Upływ czasu - 3 lata :=> Dobra wiara przez cały okres 3 lat
Ochrona własności
Ochronie służy system roszczeń przysługujących w razie naruszenia prawa własności. Ochrona praw własności jest to tzw. ochrona petytoryjna.
Roszczenie jest pojęciem prawa materialnego, procesową formą dochodzenia roszczeń są powództwa (od art..222 - 231 k.c. to roszczenie właściciela o wydanie rzeczy która znajduje się u osoby nieuprawnionej osoba przeciwko której wystąpiono z roszczeniem windykacyjnym może się bronić w następujący sposób: o Może zaprzeczyć prawom własności żądającego wydania rzeczy, może podnieść zarzut braku legitymacji biernej po jej stronie, twierdząc, że jej rzecz nie jest w jej władaniu
o Może zarzucić, że właściciel żądający wydania rzeczy wykonuje swoje prawo sprzecznie z zasadami współżycia społecznego