2

-9. -

będzie odbierana jako dyskomfort. Zrozumienie mowy może być utrudnione przez działanie w pobliżu głośno pracujących sprzętów, prowadzone równolegle rozmowy lub inne hałasy, dobiegające np. ze szpitalnego korytarza. Należy więc ograniczyć dźwięki zakłócające, y/ jednej chwili mówi tylko jedna osoba. Rozmowa prowadzona jest'z bliskiej odległości (f- f5rnf

Często odbiór słuchowy musi być wspierany odczytywaniem mowy z ust. Polega ono na rozpoznawaniu przez niedosłyszącego lub niesłyszącego całych wyrazów lub wyrażeń. Trzeba zwrócić szczególną uwagę na wyrazistość twarzy słyszącego rozmówcy. Broda, wąsy, tiki czy jąkanie nadawcy w znacznym stopniu ją ograniczają. Twarz mówiącego musi być dobrze oświetlona. Najlepiej, jeśli światło pada z boku ną rozmawiających. Podczas rozmowy należy utrzymywać ciągły kontakt wzrokowy z pacjentem (ułatwia to orientację, czy treść rozmowy jest zrozumiała), mówić w miarę powoli, wyraźnie. Odległość między rozmówcami nie powinna przekraczać 1,5m.

Bardzo często wykorzystywanym sposobem komunikacji z niesłyszącymi jest pismo. Należy tu przestrzegać tych samych zasad konstruowania formacji, co podczas odczytywania mowy ust. Im prościej sformułowane pytanie lub zalecenie, tym lepiej będzie zrozumiane. Zrozumiana forma gramatyczna znanego wyrazu może również sprawić, że pojęcie zostanie błędnie zrozumiane albo wcale nie zostanie zidentyfikowane.

Odczytywanie mowy z ust może być wspierane daktylografią. Pojęciem tym określamy dział języka migowego obejmujący alfabet palcowy, znaki liczb, działania arytmetyczne, miana i znaki interpunkcyjne. Korzystają z niej również osoby, które nie potrafią lub słabo odczytują mowę z ust. Do zrozumienia potrzebna jest znajomość języka pisanego. Daktylograficznie przekazujemy ortograficzny zapis wyrazu. W sytuacjach codziennych strategię tę wykorzystuje się m. in. Przy przekazywaniu nazw własnych (np. imię, nazwisko, adres, nazwa leku), skrótów.

Osoby głuchonieme, które utraciły wzrok i słuch po opanowaniu mowy i znają pojęcie litery, wyrazu, znaku interpunkcyjnego, cyfry, liczby, działania arytmetycznego mogą bez problemu przekazywać informacje, a odbiór następuje przez wykorzystanie alfabetu punktowego do dłoni. Litery są zlokalizowane w poszczególnych miejscach wnętrza lewej dłoni, a cyfry i znaki arytmetyczne na jej grzbiecie.

\Inną metodą stanowi kreślenie dużych, drukowanych liter do dłoni. Podczas pisania ręka głuchoniewidomego jest wysunięta przed siebie, wnętrzem do góry. Po napisaniu każdego wyrazu oraz po zakończeniu zdania następuje krótka pauza.

2)Komunikowanie z pacjentem niedowidzącym i niewidomym

Niewidomi nie stanowią jednej grupy, różnorodność ich polega na tym, że skutki ślepoty nie występują u wszystkich w tym samym nasileniu i stopniu. Na zróżnicowanie to wpływają głównie takie czynniki, stopień utraty wzroku, wiek w chwili utraty wzroku, a także sposób, w jaki ona nastąpiła.

Biorąc pod uwagę stopień utraty wzroku, niewidomych można podzielić na dwie grupy: są to osoby całkowicie niewidome i szczątkowo widzące. Wśród niewidomych można spotkać wiele osób, które na skutek dodatkowego kalectwa i/lub schorzeń stanowią odrębne grupy.

W wymienionych grupach niewidomych można wyróżnić:

-niewidomych od urodzenia, czyli takich, którzy urodzili się jako osoby nie widzące lub utracili wzrok we wczesnym dzieciństwie

-osoby ociemniałe, które niegdyś widziały i w trakcie swojego życia utraciły wzrok w sposób nagły albo stopniowy

-osoby szczątkowo widzące, czyli takie, które zachowały tzw. wzrok szczątkowy -głuchoniemych - są to ludzie, którzy jednocześnie nie widzą i nie słyszą

Ważną rolą pielęgniarki jest zapoznanie niewidomego z rozkładem oddziału i lokalizacja poszczególnych pomieszczeń, z których będzie korzystał. Osobę niewidomą należy oprowadzić po sali, umożliwić jej zlokalizowani okien, kaloryferów, umywalki, sygnalizacji dźwiękowej, drzwi, a także zaprowadzić do łazienki, toalety oraz poinformować, w jaki sposób może dojść do pokoju dla pielęgniarek.

Witając się z osobą niewidomą, trzeba dość głośno i wyraźnie powiedzieć swoje nazwisko, aby mógł je zapamiętać i rozpoznawać nas po głosie. Dobrze jest też, gdy osoba widząca w chwili przedstawiania się