310
5. SPRAWDZANIE ŚRUBY NA WYBOCZENIE
5.1. Długość ściskanej części śruby (rys. 17.1.6), mm
£,=//+/>,+0,5ń.
5.2. Długość wyboczeniowa, mm Lw=^iLlf
gdzie: fM - współczynnik wyboczeniowy długości śruby zależny od sposobu zamocowania końców ściskanej śruby (rys. 17.1.7).
5.3. Smukłość śruby X=Lwli min y
gdzie: /min=V J/S '= 0,25ć/3, mm - promień bezwładności;
J- TT c/34/64 mm4 - moment bezwładności; S= tt dl 14 mm2 - przekrój śruby.
5.4. Krytyczna wartość siły ściskającej <?kr, przy której śruba ulega wyboczeniu, N:
-dla X >100 Qb= n2 E J/L2k^ Q;
-dla 40$ X< 100 Qkr=alIS={a-bX)S^Q. Wartości współczynników o i b (tabl. 17.1.4). Niespełnienie warunku ^ Q wymaga zwiększenia średnicy śruby z powrotem do p. 1.3 lub doboru materiału śruby o podwyższonych własnościach mechanicznych;
- dla X < 40 wyboczenie śruby nie sprawdza się. Krytyczna wartość ściskającej siły Q^ dla prętów o skokowo zmiennym przekroju poprzecznym (rys. 17.1.9).
8. WYMIARY KORPUSU (rys. 17.1.6).
8.1. Wysokość korpusu, mm Hk = H+(10±\5)+(h-hk).
8.2. Wewnętrzna średnica korpusu obok nakrętki, mm
d^-Dn+ 5 mm.
8.3. Wewnętrzna średnica korpusu u podstawy przy zbieżności 1:10 Dkw = ć/kw+[#+(10U5)]/5.
8.4. Zewnętrzna średnica korpusu u podstawy z warunku wytrzymałości na naciski powierzchniowe, mm
Ł>k2=\l4(?/(7TŁ;)+Djw,
k’d = (2,5t3,0) MPa - dla podkładek z drzewa.
8.5. Grubość ścianki korpusu odlewanego ó = 6,0 mm.
Ston śruby -wkręcony
Rys. 17.1.5. Podstawowe wymiary korpusu
6. WYMIARY KORONY (rys. 17.2.1).
6.1. Dla korony o płaskim podparciu (rys. 17.2.2a-c) zewnętrzna średnica powierzchni oporowej korony [dla do=(0,5~0,6)</ ] z warunku wytrzymałości na
zużycie, mm D0=^j4Q/(n kd)+d'„2 (d'0~dB, rys. 17.2.1).
6.2. Inne wymiary korony (rys. 17.2.1).
6.3. Moment tarcia na oporowej powierzchni korony, N-mm, T* = Q f(D*-d^)/[3(D20-d^)l
Dla płaskich powierzchni podporowych da i D0 wg rys. 17.2.2a-c.
Dla niepłaskich powierzchni oporowych dQ- 0; D0~2a\
gdzie o'=l,109"VęR/E’, mm (rys. 17.2.3a);
o' =1,1091/ Q Rx R2ĄE(R2-Ri)] > mm (rys. 17.2.3b);
R, R j, R2-promienie kulistych powierzchni, mm;
E= 2,1 ■ 105- moduł sprężystości, MPa.
Wymiary R, R2 dobiera się w taki sposób, żeby wymiar
strzałki wypukłości powierzchni oporowej osięgał a = 3t t 4 mm (rys. 17.1.4).
Rys. 17.1.4. Wymiar strzałki wypukłości trzpienia śruby
8.6. Naprężenia zastępcze ściskające uwzględniające naprężenia skręcania korpusu (obok nakrętki), MPa
ac=iac'2+3T2'< kc,
gdzie: ctć =4Q/u[(d ^+2 <5)-</k:w)];
T = r,gw/{n[(d1™+2Ó)-</L]/[16(</icw+2<5)]}.
9. SPRAWNOŚĆ PRZEKŁADNI
v=tgy/My+P')+2Tik/(Q d2)).
10. NAPĘD PODNOŚNIKA
10.1. Przy napędzie ręcznym podnośnika (rys. 17.1.6) oblicza się:
- długość rękojeści, mm Lr= (Ttgw+ T& )/(Fr zT kz), gdzie: Fr ^ 300 N - wysiłek robotnika;
zr - ilość robotników;
kz — współczynnik niejednoczesnego przykładania wysiłku robotników (tabl. 17.1.1).
- średnica rękojeści, mm
dr=lFr zT kz (L,-0,5 D3)/( 0,1Ł*), kg = 1004120 MPa dla materiału rękojeści St3. Konstrukcja mechanizmu zapadkowego (p. 17.4).
Tabl. 17.1.1
1 1 o 11 N |
kz= 1,0 |
zr = 2,0 |
00 o II N |
7. SPRAWDZENIE WYTRZYMAŁOŚCI ŚRUBY
Naprężenia zastępcze ściskające uwzględniające naprężenia skręcania śruby, MPa
ai = i [4Q/(7Tć/32)]2+3[77(0,2(/33)]2$ kc,
gdzie: T - moment skręcający śrubę, N • mm;
T=Ttgw - dla podnośników;
T=Ttgw+T± - dla pras, ściągaczy.
Niespełnienie tego warunku wymaga zwiększenia średnicy śruby z powrotem do p. 1.3 lub doboru materiału śruby o podwyższonych własnościach mechanicznych.
10.2. Przełożenie przekładni u - 2nLr / D.
10.3. Napęd mechaniczny
Moc obliczeniowa silnika elektrycznego, kW
gdzie: v - prędkość podniesienia śruby, m/s;
Vred~ współczynnik sprawności reduktora napędu.
Tabl. 17.1.2. Dopuszczalne naprężenia dla materiałów
pary |( śruba-nakrętka"
Materiał |
kt, MPa |
kj, MPa |
ks, MPa |
Stal |
Re 13 |
Re/2 |
0,6 kr |
Brąz |
35445 |
45 450 |
30450 |
Żeliwo |
20424 |
60480 |
30450 |