18. ROZŁĄCZNIKI WYSOKIEGO NAPIĘCIA 322
LITERATURA
18.U Au A.. Ga balijski A,: Tendencje w zakresie stosowania i perspektywy rożwojtt krajowych konstrukcji rozłączników średnich napiąć. W: Materiały konferencji: Postęp w zakresie łączników i rozdzielnic średniego napięcia. Lębork 1978.
18.2. Maksymiuk J.: Aparaty elektryczne. Dobór i eksploatacja. Warszawa, WNT 1973.
18.3* PN-68/E-06106 Rozlączniki wysokonapięciowe prądu przemiennego. Ogólne wymagania i badania'ł.
18.4. PN-7O/E-06UI. Kozłączniki bezpiecznikowe wysokonapięciowe prądu przemiennego. Ogólne wymagania i badania1 K
18.5. PN-86/E-06114 Wkładki bezpiecznikowe do zabezpieczania silników w obwodach wysokiego napięcia. Wymagania ogólne, badania i zasady doburu15,
y> Dane aktualne w chwili druku. Sprawdzić aktualność przed stosowaniem normy,
Styczniki wysokiego napięcia są fącznikami roboczymi, przeznaczonymi do iączenia odbiorników elektroenergetycznych przy dużej częstości łączeń. Styczniki cechuje duża trwałość łączeniowa. Obecnie buduje się styczniki o napięciu znamionowym do 10 kV i prądach do 630 A wykorzystujące gaszenie tuku:
— w komorach szczelinowych z wydmuchem elektromagnetycznym;
— w komorach z sześciofluorkiem siarki;
— w komorach próżniowych.
Produkowane w Polsce (Fabryka Aparatów Elektrycznych APENA) wg licencji francuskiej firmy Merlin-Gerin styczniki wysokiego napięcia, typu H, mają komory łukowe szczelinowe wykonane z ceramiki cyrkonowej i uzwojenie wydmuchowe. Styczniki te są wyposażone w napęd elektro magnesowy zasilany napięciem stałym lub przemiennym za pośrednictwem prostownika. Konstrukcja styczników typu H jest przestarzała — cechują się one dużymi gabarytami i znaczną masą. Styczniki te są stosowane głównie w hutnictwie i górnictwie do łączenia manewrowego silników 6 kV. Podstawowe dane techniczne styczników typu H podano w tabl. 19.1.
Nowoczesne styczniki WN produkuje firma Merlin-Gerin (Francja): z gaszeniem luku w komorach szczelinowych z wydmuchem elektromagnetycznym (typy Cl i CD!) oraz z gaszeniem tuku w szcściofluorku siarki (lypy Rollarc 200, 200D, 400, 400D). Podstawowe dane tych styczników podano w tabl. 19.2,
W ostatnim dziesięcioleciu w wiciu krajach (USA, Japonia, RFN, W. Brytania) podjęto produkcję styczników próżniowych WN, .Również w Polsce uruchomiono produkcję styczników próżniowych nn(EMA-Elestcr) i przygotowano konstrukcje komór próżniowych dla styczników WN (np. komory HVK o napięciu znamionowym 6 kV). Podstawowe dane styczników próżniowych zestawiono w tabl. 19.3. Styczniki próżniowe są wyposażone w napędy elektro magnes o we wspólne d!a wszystkich biegunów. Styczniki próżniowe WN mogą być stosowane zarówno do łączenia silników, jak i transformatorów, pieców indukcyjnych oraz kondensatorów.
Styczniki z gaszeniem luku w szcściofluorku siarki i w próżni nie wymagają praktycznie obsługi w okresie eksploatacji. Po wyczerpaniu trwałości łączeniowej tych styczników konieczna jest wymiana kompletnych komór (próżniowych lub z sześciofluorkiem siarki).