322

18. ROZŁĄCZNIKI WYSOKIEGO NAPIĘCIA 322

LITERATURA

18.1* Au A., Gadai,iSisk] A,: Tendencje w zakresie stosowania i perspektywy rozwoju krajowych konstrukcji rozlącaników średnich napięć. W: Materiały konferencji: Postęp w zakresie łączników i rozdzielnię średniego napięcia. Lębork 1978.

18.2.    Maksymiuk J.: Aparaty elektryczne. Dobór i eksploatacja. Warszawa, WNT 1973.

18.3.    PN-63/E-06106 Rozlączniki wysokonapięciowe prądu przemiennego. Ogólne wymagania i badania¹*.

18.4.    PN-70/6-06111. Rozłączni ki bezpiecznikowe wysokonapięciowe prądu przemiennego. Ogólne wymagania i badania⁰.

18.5.    PN-86/E-06U4 Wkładki bezpiecznikowe do zabezpieczania silników w obwodach wysokiego napięcia. Wymagania ogólne, badania i zasady doburu¹⁵,

*> Dane aktualne w chwili druku. Sprawdzić aktualność przed stosowaniem normy,

19

STYCZNIKI WYSOKIEGO NAPIĘCIA

19.1. Wiadomości ogólne

Styczniki wysokiego napięcia są łącznikami roboczymi, przeznaczonymi do łączenia odbiorników elektroenergetycznych przy dużej częstości łączeń. Styczniki cechuje duża trwałość łączeniowa. Obecnie buduje się styczniki o napięciu znamionowym do 10 kV i prądach do 630 A wykorzystujące gaszenie tuku:

—    w komorach szczelinowych z wydmuchem elektromagnetycznym;

—    w komorach z sześciofluorkiem siarki;

—    w komorach próżniowych.

Produkowane w Polsce (Fabryka Aparatów Elektrycznych APENAJ wg licencji francuskiej firmy Merlin-Gerin styczniki wysokiego napięcia, typu H, mają komory łukowe szczelinowe wykonane z ceramiki cyrkonowej i uzwojenie wydmuchowe. Styczniki te są wyposażone w napęd elektro magnesowy zasilany napięciem stałym lub przemiennym za pośrednictwem prostownika. Konstrukcja styczników typu H jest przestarzała — cechują się one dużymi gabarytami i znaczną masą. Styczniki te są stosowane głównie w hutnictwie i górnictwie do łączenia manewrowego silników' 6 kV. Podstawowe dane techniczne styczników typu H podano w tabl. 19.1.

Nowoczesne styczniki WN produkuje firma Merlin-Gerin (Francja): z gaszeniem łuku w komorach szczelinowych z wydmuchem elektromagnetycznym (typy Cl i CD!) oraz z gaszeniem luku w szcściofluorku siarki (lypy Rollarc 200, 20013, 400, 400D). Podstawowe dane tych styczników podano w tabl. 19.2,

W ostatnim dziesięcioleciu w wiciu krajach (USA, Japonia, RFN, W. Brytania) podjęto produkcję styczników próżniowych WN, Również w Polsce uruchomiono produkcję styczników próżniowych nn(EMA-Elestcr) i przygotowano konstrukcje komór próżniowych dla styczników WN (np. komory HVK o napięciu znamionowym 6 kV). Podstawowe dane styczników próżniowych zestawiono w tabl. 19.3. Styczniki próżniowe są wyposażone w napędy eiektromagnesowe wspólne dla wszystkich biegunów. Styczniki próżniowe WN mogą być stosowane zarówno do łączenia silników, jak i transformatorów, pieców indukcyjnych oraz kondensatorów.

Styczniki z gaszeniem luku w szcściofluorku siarki i w próżni nie wymagają praktycznie obsługi w okresie eksploatacji. Po wyczerpaniu trwałości łączeniowej tych styczników konieczna jest wymiana kompletnych komór (próżniowych lub z sześciofluorkiem siarki).

21