35 (54)

Ili. Problemy demograficzne świata i Polski

I emografia to nauka, która bada zróżnicowanie ludności oraz ustala prawidłowości procesów iŁL' --ciowych. Zróżnicowanie ilościowe obejmuje np. zmiany w liczbie ludności, strukturze jpfc. . ieku, strukturze zatrudnienia itd. Zróżnicowanie jakościowe dotyczy ras, narodowości,

hccgii.

~::ignozowanie zmian zachodzących w liczbie i strukturze ludności danego kraju stanowi p: _ -:awę planowania działań gospodarczych, dotyczących np. ilości mieszkań, szkół, stanowisk pr . itd. Administracja państwowa i lokalna powinna dysponować wiedzą o zmianach zacho-:    ;ych w liczbie ludności i strukturach demograficznych swojego regionu.

1. Struktura biologiczna i społeczno-zawodowa ludności

Struktura biologiczna ludności

Struktura biologiczna ludności obejmuje strukturę płci i wieku. Strukturę płci wyraża się : runkiem liczby kobiet do liczby mężczyzn (współczynnik feminizacji) oraz stosunkiem liczby ężczyzn do liczby kobiet (współczynnik maskulinizacji).

Na świecie w każdym roku na 1000 urodzeń przypada około 480 dziewcząt oraz 520 chłop-. -v. Oznacza to, że w młodszych rocznikach przeważa płeć męska. W wieku około 30-40 lat

•    żnice te zanikają i następuje równowaga w liczbie mężczyzn i kobiet. Przyczyną jest większa .mieralność młodych mężczyzn, spowodowana wypadkami, stresującą pracą i konsumpcją ..zywek. We wszystkich regionach świata kobiety żyją dłużej od mężczyzn średnio o kilka lat, clatego też kobiety przeważają z kolei w starszych grupach wiekowych.

Zachwianie równowagi w proporcjach między płciami może stać się przyczyną problemów emograficznych. Na wsi europejskiej przeważają mężczyźni, ponieważ znacznie większa liczba

•    obiet niż mężczyzn opuściła wieś, poszukując lepszych warunków życia w mieście. Pozosta-acy na wsi mężczyźni mają trudności w znalezieniu kandydatek na żony. Nadwyżka mężczyzn może też występować w okręgach przemysłu ciężkiego, np. w Polsce w Okręgu Górnośląskim czy Bełchatowskim.

Największe współczynniki maskulinizacji występują w krajach przyjmujących dużo mężczyzn io pracy. Na przykład w Kuwejcie na 100 mężczyzn przypada jedynie 75 kobiet.

35