3

Kompendium pielęgnowania pacjentów w starszym wieku Koaib.ial 10 * Ogólne aspekty pielęgnacji osób zu starszym wieku

-    stosowanie znaków orientacyjnych - dźwiękowych lub dotykowych (np. frędzle w drzwiach do pokoju chorego dadzą mu poczucie, że rzeczywiście wejdzie do swego pokoju, znaczek w określonych miejscach odzieży umożliwi rozpoznawanie własnych rzeczy);

-    oświetlenie pomieszczeń osoby niedowidzącej powinno być umiarkowane: zbyt duże natężenie światła wywołuje zjawisko odblasku, a zbyt małe - niedoświetlenie pola widzenia;

-    półki, szafki umieszczone niezbyt wysoko, w zasięgu wyciągniętych rąk;

-    utrzymanie właściwej kolorystyki wnętrz, gdzie przebywają osoby niedowidzące (duży kontrast światła i cienia, np. na podłodze korytarza szpitalnego, może wywołać złudzenie stopnia lub progu, zaleca się pomalowanie drzwi, wystających narożników, stopni i progów farbą w kontrastowym kolorze);

-    przemieszczanie się z wykorzystaniem sprzętu pomocniczego - np. laska, balkonik;

aktywizacja pacjenta:

-    organizowanie czasu wolnego - słuchanie nagranych na taśmę książek i słuchowisk, audycji radiowych, muzyki; lekkiego lub średniego stopnia upośledzenie wzroku umożliwia czytanie książek, czasopism za pomocą szkieł powiększających;

-    wklęsłe lusterko powiększające ułatwia wykonywanie takich czynności jak golenie, czesanie, makijaż;

-    w miarę możliwości spędzanie czasu wolnego w sposób aktywny, np. wspólne spacery, unikając wypowiedzi typu „szkoda, że Pani/Pan tego nie widzi”, organizowanie zajęć grupowych;

-    wspieranie samodzielnych działań pacjenta, wzmacnianie poczucia przydatności dla innych osób, np. prośba o przekazywanie ważnych informacji wysłuchanych z radia.

sst..

3Ł.

mp

w czasie rozmowy nie krzyczeć, mówić wyraźnie, nieco wolniej, średnio głośno, w razie konieczności stosować powtórzenia, formułować zdania krótkie i jednoznaczne;

-    starać się prowadzić rozmowę w środowisku pozbawionym hałasu;

-    w celu upewnienia się, czy rozmówca wszystko dobrze zrozumiał, należy poprosić go o powtórzenie faktów, ale niezbyt często;

-    nic reagować śmiechem na nieadekwatne odpowiedzi osoby niedosłyszącej;

-    wyraźnie sygnalizować zmianę partnera mówiącego w przypadku dialogu z kilkoma rozmówcami, gdyż osoba z upośledzeniem słuchu jest w stanie komunikować się tylko z jedną osobą;

-    w razie konieczności przekazywać i przyjmować informacje w formie pisemnej;

-    porozumiewanie się za pomocą języka migowego (jedynie, gdy pacjent i opiekun znają ten system komunikowania się);

.....• aktywizacja pacjenta:

-    zachęcanie pacjenta do noszenia aparatu słuchowego - jednostronnie lub obustronnie, jeżeli umożliwi on odbiór bodźców słuchowych (aparaty zauszne, wewnątrzuszne - dokanałowe, przymocowane do oprawy okularów);

-    zachęcanie pacjenta do uczestnictwa w zajęciach na oddziale, zorganizowanie czasu wolnego, integracja z innymi pacjentami;

— pomoc w korzystaniu z aparatu słuchowego (właściwe zakładanie, ustawianie głośności, konserwacja).

\ !

Należy dodać że w opiece nad pacjentem niedowidzącym czy niedosłyszącym trzeba uwzględnić również aspekt edukacyjny. Dotyczy on zarówno

Wskazówki opiekuńcze wobec osoby niedosłyszącej/niesłyszącej:

• pomoc w porozumiewaniu się z otoczeniem:

-    do osoby niedosłyszącej/niesłyszącej nie należy zbliżać się w sposób nagły, z tyłu;

-    rozmowę zapoczątkować lekkim dotknięciem ramienia osoby niesłyszącej;

-    prowadzenie rozmowy od lepiej słyszącej strony;

-    w czasie rozmowy nie należy podchodzić zbyt blisko (utrzymać odległość około metra);

-    w czasie rozmowy skierować twarz ku osobie z upośledzeniem słuchu, nie zakrywać ust w czasie mówienia-pacjent może odczyty- , wać z ruchu warg; wskazane są przerwy w mówieniu

-    rozmowę prowadzić przy dobrym oświetleniu, ale nie na tle óknaj

-    unikanie wzywania pacjenta z większej odległości;

. cS

samego pacjenta, jak i jego rodziny/opiekunów. Działania z tego zakresu odnoszą się przede wszystkim do udzielania niezbędnych wskazówek ułatwiających opiekę i zwiększających samodzielność pacjentów. Istotne są informacje dotyczące odpowiedniego urządzenia mieszkania/pokoju, właściwego porozumiewania się czy korzystania z urządzeń ułatwiających funkcjonowanie osoby z niedosłuchem lub niedowidzeniem. Na każdym etapie współpracy z pacjentem z dysfunkcją narządu wzroku albo słuchu niezmiernie ważnym elementem jest wzajemne zaufanie.

Sjfc

PYTANIA SPRAWDZAJĄCE WIEDZĘ STUDENTA

1. Omów przyczyny dysfunkcji narządu wzroku i słuchu u osób

w starszym wieku.

2.    Jakie znasz konsekwencje niedosłuchu i niedowidzenia?

3.    Omów najważniejsze wskazówki opiekuńcze wobec osób starszych z niedowidzeniem i niedosłuchem.

154

155

-.WV<-T