20

I

► „Zapraszamy bez względu na wiek”. Plakat przemawiał do uczuć patriotycznych tych, którzy się nie zaciągnęli.

własnym terenie. W lecie 1940 roku ich liczba wzrosła do miliona.

Ze względu na spodziewane zrzuty niemieckich oddziałów spadochronowych, usunięto wszystkie znaki drogowe i tablice z nazwami miejscowości. Oprócz tego zniknęły tablice z nazwami wiosek i miasteczek, ze stacji kolejowych, z urzędów pocztowych itp., oznaczenia identyfikacyjne z budek telefonicznych oraz podstawowe informacje z tabliczek rozkładów jazdy tramwajów i autobusów. Podróżowanie w nieznanym terenie stało się nieprzewidywalną przygodą.

Jednocześnie na otwartych przestrzeniach powbijano słupy, aby uniemożliwić lądowanie szybowców. Pojawiło się wiele barykad drogowych. Przygotowano rezerwy żywności w licznych ukrytych punktach w rejonie południowym, np. w probostwach lub nie używanych stodołach. Aby uchronić samochody przed niepożądanym uruchomieniem, kierowców zobowiązano do tymczasowego blokowania pojazdów na parkingach.

Czujna obserwacja Zastosowane środki ostrożności zostały zredukowane, kiedy groźba inwazji się oddaliła, np. rozporządzenia dotyczące znaków drogowych zaczęto uchylać w 1942 roku. Nakaz czujności nadal obowiązywał, choć czasami był nieudolnie wprowadzany w życie, jak w przypadku karty identyfikacyjnej wydanej we wrześniu 1939 roku, gdyż obcy agenci byli nieliczni i nieskuteczni. Rząd zapewne także mniej się martwił niebezpieczeństwem rozmów ujawniających sprawy okryte tajemnicą wojskową, niż by na to wskazywała propaganda .Za twoją nieostrożną rozmowę ktoś zapłaci życiem”. Niepokojąca była raczej możliwość zachwiania ogólnego morale ale rząd pozwolił im się poświęcić rzekomo niemilitamym kwestiom fizyki nuklearnej. Bardziej uzasadnione było internowanie członków pronazistowskich organizacji, np. sir Oswalda Mosleya — lidera Brytyjskiej Unii Faszystów.

W międzyczasie aktualności nabrało ważne zadanie obrony linii wybrzeża. Plaże południowej Anglii, naszpikowane minami i ogrodzone drutem kolczastym, były zamknięte dla ludności. Postawiono betonowe zapory przeciwczołgowe („smocze zęby”) i schrony przy węzłach

► Znowu na ćwiczeniach. Uczestnicy I wojny światowej przygotowują się do nowej walki. Chociaż słabo uzbrojeni, rekruci są zdrowi i sprawni.

^ŁoN°°N t_RANspobt

FUND

SUłSCWfTION FpRMS ARS NOW OBTAINABll MIOM TMI FAYH ASTER

CIT YOURS. G|Vt WMAT TOO CAN ANO >11' G1VINC

^ Członkowie Ochotniczej Straży Terytorialnej traktują szkolenie poważnie,    |

choć ich karabiny są drewniane.    i

E

pod wpływem niewesołych pogłosek. | Niektórych poważnie martwiło silnie f oddziaływujące na wyobraźnię zagro- £ zenie ze strony tzw. „Piątej Kolumny". 1 Jej początki tkwiły w hiszpańskiej wojnie |! domowej i domniemanej zdradzie obie- I ganych miast przez nielojalnych miesz-jf kańców. Pojawienie się pronazistów wśród norweskiej ludności po podbiciu Norwegii przez Niemców w 1940 r. wzmogło obawy Brytyjczyków. Myśl, że w kraju może działać zdradziecka armia rodaków, rodziła podejrzliwość wobec obcych, co czasem stawało się obsesją.

Obozy internowania Ironią losu było to, że na strachu przed ..wewnętrznym wrogiem" najbardziej ucierpieli uchodźcy z hitlerowskich Niemiec, którzy szukali schronienia w Wielkiej Brytami. Podczas kryzysu 1940 roku obozy internowania w całym kraju szybko się nimi zapełniły. Później, w g trakcie wojny, stopniowo ich zwalniano. 3 Byli wśród nich także wybitni naukowcy. | którym z braku zaufania nie powierzono = pracy w dziedzinie badań radarowych. 1

▲ Brytyjski styl życia jest zagrożony - plakat rekrutacyjny przypomina ludziom

0    tradycjach, wartościach

1    swobodzie, za które warto walczyć

z narażeniem życia.

e

o»

N—

▲ „Ty też możesz pomóc w zakupie Spitfire’a”. Coraz więcej samolotów ulegało zniszczeniu w walce; konieczność ich zastąpienia stawała się paląca.

A Marszowym krokiem, choć bez mundurów. Nowo pozyskani członkowie Obrony Terytorialnej w ulicznej demonstracji siły.