54

ukryta informacja, czy badany postępuje zgodnie z konstruktem, czy też nie. Test składa się dziewięciu skal. które opisują dziewięć aspektów (strategii) pełnienia roli nauczyciela. Podliczenie wyników w obrębie każdej skali pozwala na oszacowanie stopnia, w jakim osoba badana stosuje daną strategię w swojej praktyce edukacyjnej.

Fazy posługiwania się metodą testów wystandaryzowanych są szczególnie złożone. Po pierwsze, badacz buduje konstrukt teoretyczny badanego zjawiska i dokładnie definiuje jego poszczególne elementy. Po drugie, układa dużą liczbę twierdzeń proporcjonalnie odpowiadających poszczególnym elementom konstruktu. Po trzecie, realizuje badania pilotażowe, zyskując materiał do standaryzacji testu. Po czwarte, standaryzując test sprawdza, czy pytania w wystarczającym stopniu różnicują badaną próbkę, l/.n. czy osoby udzielają różnych odpowiedzi na dane pytanie. Słowem, czy badana próbka wykorzystuje całą skalę odpowiedzi. Jeśli wszyscy lub wielu badanych odpowiada tak samo. to pytanie jest źle skonstruowane i trzeba je odrzucić. Procedurę powtarza się do czasu, aż zostaną wyeliminowane złe pytania, a te. które pozostały, wyczerpią w całości konstrukt stanowiący podstawę testu. Następnie badacz sprawdza, czy test mierzy to. co ma mierzyć. Może to zrobić, porównując swoje wyniki z wynikami badania innym, uznanym już w nauce testem, który mierzy to samo zjawisko. W dalszej kolejności sprawdza, czy test mierzy badane cechy w sposób wystarczająco dokładny. Na końcu dokonuje normalizacji testu, tzn. szacuje, jaki jest w badanej populacji (np. nauczycieli) najczęściej powtarzający się wynik. Ten wyznacza granicę, do której porównuje wyniki poszczególnych osób, orzekając, czy są one wysokie, przeciętne czy niskie. Aby test normalizować, trzeba badać bardzo liczne próbki osób.

Tak skonstruowane narzędzie jest gotowe do prowadzenia właściwych badań. Badania takie odbywają się na ogół grupowo. Ich wyniki są wyrażone ilościowo i podlegają analizie statystycznej, z której dopiero można wyprowadzać wnioski.

Wywiad ilościowy

Po wcześniejszym omówieniu wywiadów jakościowych oraz sposobów standaryzowania narzędzi pomiarowych, nie trzeba zbyt wiele miejsca poświęcać wywiadom ilościowym. Wystarczy wspomnieć, że są to wywiady wystandaryzo-wane. Badacz przygotowuje określoną pulę pytań, które mogą mieć postać zamkniętą lub otwartą. Rozmowa polega na zadawaniu badanemu kolejnych pytań i skrzętnym notowaniu jego odpowiedzi. Badacz dyscyplinuje badanego, prosząc o precyzyjne wypowiedzi. Otrzymany materiał podlega ilościowej obróbce (zakodowaniu i analizie statystycznej).

2.2.4. Cechy wspólne metod ilościowych

Z grupy metod ilościowych zostały opisane najbardziej reprezentatywne ich odmiany. Jednakże powyższa analiza pozwala na wyodrębnienie najbardziej typowych, wspólnych dla obu grup metod cech badań ilościowych: