badwłasn0012

24

Rys. 16.

Naprężenie normalne rozciągające w przekroju prostopadłym do osi próbki wynosi

—    Powierzchnia przekroju odpowiadającego płaszczyźnie łatwego poślizgu wynosi

^Af " SosT~

—    Składowa styczna siły F działająca wzdłuż kierunku łatwego poślizgu wynosi

F _ = F * cosec m-m

Wobec tego naprężenie styczne w płaszczyźnie A i kierunku m-m wynosi

V

T. ... _ = m-n F . cos ot . cos -f

^ra"^m ~J— ⁼    ^-

lub przekształcając

T _ _m * F . cos ęt . cos f = O . cos oc . cos -f. m-m *    /

O    /

■sprężenie normalne działające w płaszczyźnie A.p nachylonej pod kątem wynosi

- ^F • ^{003 ł} • ⁰⁰⁸ ^    . COS²-f

^Ao

Zmiana zewnętrznego obciążenia będzie powodowała proporcjonalną zmienną naprężenia stycznego i naprężenia normalnego.

Przy obciążeniu stale wzrastającym zaobserwujemy propocjonal-ny wzrost naprężeń wewnętrznych, a więc:

-    naprężenia 6 w przekroju prostopadłym do głównego kierunku obciążenia zewnętrznego (A_q)

-    naprężenia stycznego działającego w płaszczyźnie Af i kierunku m-m

-    naprężenia normalnego do płaszczyzny Af .

Stale wzrastające obciążenie zewnętrzne i powodowany tym wzrost naprężeń może wywołać w badanej próbce osiągnięcie przez naprężenie styczne wartości krytycznego naprężenia poślizgowego, charakterystycznego dla danej płaszczyzny i kierunku. Nastąpi wówczas przesunięcie jednej części kryształu względem drugiej. Odpowiadające temu momentowi naprężenie normalne w przekroju A_Q jest granicą plastyczności. Nie trudno na podstawie powyższych wywodów wyjaśnić, że usytuowanie płaszczyzny Af i kierunków poślizgu zawartych w niej będzie wpływało na wartość obciążenia zewnętrznego, przy którym zaistnieje warunek osiągnięcia przez naprężenie styczne naprężenia poślizgowego. Jeśli jedyna płaszczyzna poślizgu w monokrysztale (układ heksagonalny) sajmie położenie przekroju A₀, to wówczas wartość ^ m-m (gdy f * O) będzie równa zero niezależnie od wielkości zewnętrznego obciążenia. Wówczas o zachowaniu się próbki zadecyduje naprężenie normalne (?_n i stopień wytężenia (patrz rOsdz. 3»3)..w stosunku do wytrzymałości rozdzielczej. Mechanizm odkształcenia przez poślizg przedstawia schematycznie rysunek 17.