106
Część II - BADANIE WŁASNOŚCI TECHNOLOGICZNYCH METALI
5.0. Próby wytrzymałościowe i pró by technologiczne określające przydatność metali do pro
cesów obróbki plastycznej
Własności materiału decydują o jego zastosowaniu do wykonania gotowego wyrobu. Poznanie tych własności zarówno przez konstruktora jak i technologa decydować będzie o doborze racjonalnej metody przeróbki materiału. Właściwy dobór metod i sposobów obróbki plastycznej wymaga gruntownej znajomości praw rządzących zmianą tych własności pod wpływem temperatury, sposobu obciążenia, odkształcenia trwałego itp.
W ten sposób uwidacznia się konieczność prowadzenia badań nie tylko w kierunku sprawdzenia zgodności cech materiału z wymogami PN, ale również pod kątem analizy zachowania się materiału w procesie obróbki plastycznej. Przewidywanie zmian własności lub świadome sterowanie tymi własnościami pozwoli w oparciu o zagadnienia teoretyczne część I ustalić optymalne parametry procesu technologicznego. W tym celu niezbędna jest znajomość realizacji następujących prób;
- statyczna próba rozciągania
- próba spęczania
- wyznaczenie krzywych umocnienia
- wyznaczenie współczynników anizotropii blach
- próby tłoczności
- próby gięcia plastycznego
- próba spłaszczania.
5.1. Świeżenie Nr 1. Statyczna próba rozciągania
1. Cel ćwiczenia
Celem statycznej próby rozciągania jest wyznaczenie granicznych wartości naprężeń (wyraźnej lub umownej granicy plastyczności, granicy wytrzymałości, naprężenia rozrywającego) oraz odpowiadających im odkształceń sprężystych i plastycznych.
2. Zagadnienia teoretyczne związane z przeprowadzaniem ćwiczenia (część I) s
4.0. Związki między naprężeniami i odkształceniami dla niektórych stanów naprężenia.
4.1. Analiza procesu jednoosiowego rozciągania lub ściskania.
3. Przebieg ćwiczenia
Program badania przeprowadzonego w statycznej próbie rozciągania obejmuje:
- statyczne rozciąganie blach wg PN-71/H-04310,
- statyczne rozciąganie drutów wg PN-72/H-04316.
Próba rozciągania przeprowadzana jest na zrywarce, umożliwiającej rejestrację przebiegu próby na wykresie ("wykres rozciągania) • (Rys. 63«) •
Obciążenie F
Rys. 63.