Struktury molekularne - struktury krystaliczne, w których można wyodrębnić pojedyncze cząsteczki
Pomiędzy cząsteczkami występują różnego rodzaju oddziaływania przyciągające zapewniające spójność kryształów: oddziaływania van der Waalsa, wiązania donorowo-akceptorowe, wiązania wodorowe,oddziaływania jon-dipol, inne słabe oddziaływania specyficzne
W kryształach molekularnych pojawia się hierarchia struktury: można rozważać strukturę cząsteczki i międzycząsteczkową
11. ARybarczyk-Pirek 37
Kryształy molekularne:
> niskie temperatury topnienia
> wysokie współczynniki rozszerzalności cieplnej
> złe przewodnictwo elektryczne
> ciała miękkie, łatwo odkształcalne
Do struktur molekularnych należą kryształy prawie wszystkich związków organicznych i biomolekuł, niektórych pierwiastków niemetalicznych (również grafit można uważać za kryształ molekularny - warstwa byłaby pojedynczą cząsteczką)
11. ARybarczyk-Pirek 38
Kryształy z udziałem wiązań wodorowych heksagonalna struktura lodu P; tetraedryczne otoczenie
11. ARybarczyk-Pirek 40
W kryształach makrocząsteczkowych istnieją różnego rodzaju oddziaływania międzycząsteczkowe: wiązania wodorowe, wiązania donorowo-akceporowe, wiązania z przeniesieniem ładunku, mostki siarczkowe
Kryształy makromolekuł najczęściej są strukturami uwodnionymi, zawierające cząsteczki wody i jony wbudowane w sieć krystaliczną
11. ARybarczyk-Pirek 41
Hierarchia struktury kryształów biomolekuł
struktura I rzędowa - kolejność połączenia fragmentów cząsteczkowych (np. reszt aminokwasowych w białkach) struktura II rzędowa - helikaina (spirala) struktura III rzędowa - globularna, sposób zwinięcia spirali (struktura specyficzna, nie przypadkowa) struktura IV rzędowa - uporządkowanie struktur globularnych w większe symetryczne kompleksy
11 ARybarczyk-Pirek 42
7