CCF20101207010

55

Teoria informacji naukowej ma za zadanie, między innymi, opracowanie racjonalnych form utrwalania rezultatów poznania naukowego oraz metod gromadzenia, opracowania, przechowywania i rozpowszechniania dokumentów i informacji, włączając szczególnie ważne zagadnienia mechanizacji i automatyzacji [Michaj-łow; Czerny; Gilarewski 1968, BI].

04    W centrum zainteresowań nauki o informacji leży wyszukiwanie informacji (IR— Information Retrievat), a dokładniej rzecz biorąc, interakcje wyszukiwania informacji (Information retrieval interaction, interactive informa-tion retrieval). Takie ujęcie implikuje badania użytkownika informacji wraz z jego potrzebami, pośrednika (intermediary, interface) oraz systemu wyszukiwania informacji [Ingwersen 1992; 1995, BI].

05    Podstawowym przedmiotem nauki o informacji jest użytkownik informacji, człowiek w świecie informacji, jego kształcenie, potrzeby informacyjne, zachowania, uwarunkowania etc. (user-centered approach) [Allen 1996, BI; Pind-lowa 1984, BI; Sandstrom; Sandstrom 1995, BI]. Użytkownik może być traktowany indywidualistycznie (ujęcie kognitywne) lub w perspektywie społecznej (G. Wersig) [za: Próchnicka 1991, s. 17-22, BI].

06    Nauka o informacji zajmuje się_szeroko rozumianymi nośnikami, systemami informacyjnymi, źródłami informacji oraz zarządzaniem informacją z technicznego. i organizacyjnego punktu widzenia [Debons; Home; Cro-nenweth 1988, BI; Meadows (red.) 1988, BI].

07    Informacja naukowa bada przede wszystkim informację jako taką [Stonier 1991, Bil, tzn. naukę o informacji utożsamia się z inną, zdaniem autorki, dyscypliną, tj. z teorią informacji [Lubański 1992, s. 68-69, Bil],

W większości przedstawionych koncepcji nie podano kompletnego opisu przedmiotu bądź problematyki informacji naukowej, lecz wskazano, co jest osią rozważań dyscypliny, przez jaki pryzmat, w jakim aspekcie, należy spoglądać na całe jej pole badawcze. Stanowiska owe nie są również rozłączne, np. koncepcja Ola pokrywa się częściowo z koncepcją 02, taka sama sytuacja zachodzi w odniesieniu do ujęć 02 i 05 etc. Wskazane siedem (wraz z wariantami) punktów widzenia na zakres nauki o informacji wyróżniono na podstawie tego, na co poszczególni autorzy kładą nacisk, co uważają za najważniejszy (ale z reguły— nie jedyny) obszar badawczy — spośród wszystkich pozostających w polu zainteresowań dyscypliny. Przedstawiony wykaz koncepcji nauki o informacji nie ma zatem charakteru klasyfikacji w ścisłym tego słowa znaczeniu (tj. z zachowaniem warunków kompletności oraz rozłączności), jest raczej próbą pokazania, w jakich kierunkach podążała, jak dotąd, myśl teoretyków informacji naukowej.

Dla porównania przytoczyć można propozycję Marii Dembowskiej [1999, s. 166-167, BI]. Wyróżniła ona — „[...] w zależności od poglądów na teoretyczne podstawy nauki o informacji” — pięć orientacji badawczych.

Zwolennicy orientacji cybernetycznej chcą badać wsze 1 kie procesy informacyjne związane z uzyskiwaniem oraz przekazywaniem danych, zachodzące pomiędzy ludźmi, pozostałymi organizmami żywymi oraz maszynami. Ujęcie owo zbliża się do wyróżnionej koncepcji 07 przedmiotu i problematyki nauki o informacji. Ten sposób pojmowania zakresu informatologii jest kontrowersyjny —