Pomiar prędkości obrotowej n wirujących elementów mechanicznych , jak np wałów silników, jest dokonywany często za pomocą czujnika tachometrycznego będącego w zasadzie bardzo małą prądnicą. Przy zastosowaniu odpowiednich przełożeń można dokonywać pomiarów prędkości obrotowej w zakresie od kilkuset do 100 000 obr/min przy dokładności lepszej niż 1%. Działanie prądnicy tachometrycznej oparte jest na wykorzystaniu zasady powstawania siły elektromotorycznej prądu stałego lub przemiennego proporcjonalnej do prędkości obrotowej magnesu stałego lub elektromagnesu (wzbudzenie obce)
Oprócz tachometrów prądu stałego znajdują również zastosowanie tachometry prądu przemiennego Działają one z większą niezawodnością i nie wnoszą zakłóceń komutatorowych Tachometry prądu zmiennego wymagają niekiedy układów prostowniczych.
Coraz częściej do bardzo dokładnych pomiarów prędkości obrotowej są stosowane tachometry cyfrowe.
Prędkość liniową lub kątową łatwo jest zmierzyć, np. za pomocą tachometru prądu stałego. Następnie, łącząc wyjście tachometru z wejściem analogowego członu różniczkującego, można otrzymać na wyjściu członu wartość przyspieszenia. W celu uzyskania położenia liniowego / łub kątowego a wystarczy połączyć wyjście tachometru z analogowym członem całkującym, na wyjściu którego otrzymuje się / lub a
Oprócz wyżej wymienionych pomiarów podstawowych wielkości fizycznych występujących w automatyce, jak temperatura, ciśnienie, położenie, prędkość, przyśpieszenie, dokonywanych metodami elektrycznymi, przeprowadza się wiele pomiarów innych wielkości fizyko-chemicznych. Można zatem wymienić pomiary przepływu, poziomu, wilgotności, analizy gazów, cieczy, poziomów stężeń (wartość pH) i energii. W wielu publikacjach z dziedziny miernictwa wielkości nieelektrycznych i automatyki można znaleźć wiadomości zarówno na temat metod pomiarowych jak i elementów oraz przyrządów pomiarowych.
Obecnie najczęściej stosowanymi rozwiązaniami U AR są układy elektryczne lub mieszane, tzn. elektryczny + np. część hydrauliczna lub pneumatyczna (nieelektryczna część najczęściej odnosi się do elementu wykonawczego).
Pomimo istnienia kilku standardowych zakresów sygnałów elektrycznych w warunkach przemysłowych najczęściej stosuje się sygnał prądowy 4... 20 mA lub odwrócony 20... 4mA
Sygnał prądowy jest bardziej odporny na zakłócenia przemysłowe od sygnału napięciowego. Zerowa wartość sygnału może świadczyć albo o poziomie wielkości mierzonej, któremu odpowiada zerowa wartość sygnału, albo o przerwie w obwodzie pomiarowym; dla uniknięcia takiej niejednoznaczności nie wykorzystuje się zerowego poziomu sygnału dla przesyłania informacji o mierzonej wielkości. Zerowa wartość sygnału przez niektóre układy pomiarowe jest interpretowana jako uszkodzenie linii pomiarowej.
Na dzień dzisiejszy obserwuje się (przynajmniej na rynku Europejskim) ujednolicenie funkcjonalne i konstrukcyjne układów pomiarowych. Powszechnie stosuje się inteligentne, programowalne przetworniki pomiarowe, zadaniem których jest przetworzenie sygnału z współpracującego z nim czujnika pomiarowego na standardowy sygnał prądowy.
Opiszemy dwa takie przetworniki.