DSCN0368

30

Stal do spawania ma na końcu literę S, np. St 2S. Stało nieuapokojone mają na końce znaku literę X, a na wpół uspokojone literę I.

b/ Stal o określonym składzie chemicznym ma na początku % ku literę M, np. M St 4. Własności mechaniczne tej stali nie podlegają sprawdzeniu. Stale zwykłej jakości używam są na części maszyn nie poddawane obróbce cieplnej.

2. Stal konstrukcyjna węglowa wyższej jakości /HJ-66/H-84019/, Znak stali wyższej jakości jest to liczba dwucyfrowa, okreś łająca średnią zawartość węgla w setnych częściach, procentu np. 25 - stal zawierająca około 0,25% węgla. Stale nieuspo-kojone mają na końcu znaku literę X, a na wpół uspokojone literę I.

Stale o podwyższonej zawartości manganu mają na końcu znato literę G. Stale konstrukcyjne wyższej jakości nadają śifl

-    do nawęglania lub

-    do ulepszania; zawierają one mniejszą ilość siarki i fos* foru niż stale zwykłej jakości i używane są na części maszyn o większym znaczeniu.

B. Stal konstrukcyjna stopowa według Polskich Borm ma san złożony z cyfr i liter. Na początku znaku są umieszczane dwii cyfry oznaczające zawartość węgla w setnych częściach procent! Litery oznaczają dodatki stopowe: mangan - G, krzem - S, chra

-    H, nikiel - B, molibden - M, wanad- F, wolfram - W, tytan -

-    1, kobalt - X itp.

Cyfry stojące po literach oznaczają przybliżoną zawartość pierwiastka w liczbach całkowitych, gdy przekracza ona 1 Stale specjalne wysokiej jakości na końcu znaku mają dodaną H terę A.

Stale konstrukcyjne stopowe dzielą się na następujące gatf ki:

1. Stal konstrukcyjna stopowa, przeznaczona do nawęglania /B 65/H-84029/, np.

20 H - stal chromowa o zawartości około 0,20% węgla;

15 HGtf - stal chramowo-manganowo-molibdenowa o zawartości węgla około 0,15%;

12 HN 3 A - stal ckromowo-niklowa o zawartości około 0,12% węgla 1 3% niklu, odznaczająca się specjalnie wysoką jakością,

, Stal konstrukcyjna stopowa, przeznaczona do ulepszania cieplnego /HS-65/H-84030/, np,

30 H 2 H2łfi - stal chromowo-niklowo-molibdenowa o zawartości około 0,30% węgla, 2% chromu, 2% niklu.

Stała konstrukcyjne stopowe noszą nazwy od przeważającego . w niob. pierwiastka uszlachetniającego, Bóżne dodatki rozmaicie wpływają na własności stali, nadając jej twardość, wytrzymałość, odporne®© na wysokie temperatury, na korozję itp, Do najczęściej stosowanych, stali stopowych konstrukcyjnych i specjalnych należą;

1/ stal niklowa - odznacza się wielką wytrzymałością, stosowana jest na części maszyn silnie obciążone;

2/ stal chromowa - jest twarda, stosuje się ją na łożyska kulkowe, zawory silników itp*;

3/ stal chromowo-niklowa - jest twarda i wytrzymała, odporna na rdzewienie, nadaje się do nawęglania i ulepszania cieplnego, stosowana jest na części silników i maszyn mocno obciążonych;

4/ stale nierdzewne i kwasoodporne - zawierają dużą ilość chromu i niklu;

5/ stale sprężynowe i resorowe - zawierają krzem i mangan;

6/ stale pancerne - zawierają dużą ilość magn&nu, który nadaje im wielką twardość i nieścieralność;

7/ stale wolframowe - odznaczają się odpornością na wysokie temperatury,

8. STAŁ NARZĘDZI OWA. STOPY TWiR PB. WĘGLIKI SPIBŁAhE A, Stal narzędziowa węglowa

Stal narzędziowa zawiera na ogół więcej węgla od stali konstrukcyjnej, musi bowiem być twarda. Narzędzia służą do nadawa-