i:W punkfio wyjściowym minr.MJxkowar.ia III * | «= t\ p|| . -Igc,
b. W to Ku miareczkowania przed PR
stężenie jonów wodorowych jest równe liczbie moli nic związanego kwasu dzielonej przez całkowitą objętość roztworu miareczkowanego
V. I- V
pil - -lK
W przypadku gdy wyjściowe stężenie kwasu oraz stężenie roztworu zasady jest jednakowe C\ - C„ ftp. 0.1 tnol/1. powyższy wzór upraszcza się:
pil - -IgC
VJV
fpll = T-
:,c- w punkcie równoważności (PR) d. Po przekroczeniu HK
(OH-J -
IK.| VC. -
IH*|
pH - pKv l Ig
V,+ V
VC. - VĄ V.+V
K. oyii»r/n Iloczyn łonowy winty.
W nnulogiczny sposób można wyznaczyć przebieg krzywej miareczkowania mocnej zasady roztworem mocnego kwasu.
W tabeli 6.6 podano zmiany pil podczas miareczkowania 10 ml kwasu solnego roztworem wodorotlenku sodu dla przypadków, gdy stężenia obu tych roztworów wynoszą: 1 mol/l, 0.1 raol/I i 0,01 inol/1; zwiększenie się objętości roztworu podczas miareczkowania zostało uwzględnione.
Na podstawie krzywych miareczkowania (ryc. 6.20 przedstawia fragmenty tych krzywych w pobliżu PR) oraz danych zawartych w lab. 6.6 można wyciągnąć wnioski na temat zastosowania właściwego wskaźnika do każdego z 3 podanych przypadków miareczkowania mocnego kwasu mocną zasadą.
•W przypadku roztworów I mol/l skok miareczkowania jest bardzo duży — I kropla roztworu NaOH zmienia pil roztworu miareczkowanego z 3,3 na 10,7. Daje to dużą swobodę w doborze wskaźnika. W zasadzie należałoby tu zastosować wskaźnik zmieniający barwę w najbliższym sąsiedztwie PR. czyli w pobliżu pH — 7, a więc np. czerwień ębnjętną, czerwień fenolową lub błękit bromotymolowy: w praktyce jednak Mnożna użyć każdego wskaźnika, którego zakres wskaźnikowy znajduje się na przestrzeni skoku miareczkowania, np. oranżu metylowego, czerwieni metylowej, feuoloftnleiny lub nawet tymolo-ftaleiny, ponieważ od I kropli roztworu NaOlI zmieniają barwę wszystkie te wskaźniki.
MUiiixltowRnle 10 ml kwasu sołurgn roztworrm wodorotlenku w>du o takim xamynt ilęłmlu
Obdarto NrOH (mb |
PH | ||
1 mol/l |
0,1 mol/l |
0,01 mol/! | |
0. |
. 0 |
1,0 |
2.0 |
5,0 |
0.48 |
1,48 |
2,48 |
9,0 |
•1,3 |
te |
3.3 |
9,8 |
2.0 |
te |
4.0 |
9Ą |
3.3 |
3.3 |
M. |
9,88 |
3,0 |
4.0 |
5.0 |
9.99 |
3£ |
4.3. |
ii |
10,00 |
7,0 |
7,0 |
7.0 |
10/11 |
IÓ,7 |
9.7 |
8.7 |
10.02 |
11.0 |
10,0 |
9.0 |
10,1 |
11.7 |
10,7 |
te |
Dla roztworów 0,1 inol/1, najczęściej uży wanych w pracowni annUlycznej, skok miareczkowania Jest Juz mniejszy od pH 4,3 do pH 9,'/. Można w tym przypadku zastosować ornnż metylowy luh inny wskaźnik zmieniający barwę przy wyższych (wartościach pH — aż do.fcnoloftalotny włącznie.’
Miareczkując wobec fennloftalciny, należy używać roztworu wodorotlenku sodu nie zawierającego węglanu, ponieważ wytwarzający się w reakcji
riunmty kr>y«rych nkiwikowuiu mocnie kwasu mocną in»5« w pobliżu lty<\ punktu rOwnowainofcł - <ila innwcA* 1.0.1,0.01 mol/l