•ł IICI kwas węglowy; chociaż bardzo śluby, josl Jodnuk mocniejszy od fenolollaleiny; wskaźnik dopiero wtedy się zabarwia, gdy zostanie zobojętniony nie tylko HCI, lecz także H/XV (do NallCO.,), a i,n wymaga zużycia dodatkowej ilości NuOll, skutkiem czego otrzymuje ara wyniki zn duź?..
I Wolhm! oraii/.u metylowego należy mocny kwas miareczkować do zmiany barwy z o/orwonej na żółtą, | nie mt przejściową - cebulkową; punkt równoważności znajduje się bowiem przy pil 7, a tymczasem barwa cebul kowa występuje w zakresie pH 3,1 4,4, czyli w roztworze jeszcze doić mocno kwaśnym..
Przy miareczkowaniu 0,01 mol/l kwasu solnego roztworem wodorotlenku sodu o takim samym stężeniuJoranż metylów^ nic może już być stosowany, gdyż skok miareczkowania (pH 5,3—8,/) zaczyna się przy pil 5,3, podczas gdy już od pil [174] wskaźnik ten ma barwę żółtą. W tym przypadku można użyć czerwieni metylowej (zmiana barwy przy pH 4,2 6,2) i miareczkować do barwy żółtej. Można równiuź zastosować błękit bromotymolowy, czerwień fenolową, fenoloRaleinę lub inny wskaźnik zmieniający barwę w zakresie pH 5--9;
6.2.2.2, Miarećżknwanlo słabago kwasu mocną zasadą 1
Różni się od miareczkowania mocnego kwasu tym, że w reakcji mocne.) zasady ze słabym kwasyijn HA
HA + OH t* n„0 + Ą"_ 1
tworzy się sprzężona z niin słaba zasada A-, która z winią reaguje jmitnlitycz-nie
A f 11,0*5 HA + OH"
na skutek czego w PR odczyn roztworu nie jest obojętny, lecz zasadowy.
Przykładem tego typu oznaczeń może być miareczkowanie 0,1 moł/1 ' * •
kwasu octowego 0,1 rnol/1 roztworem wodo rot Inn ku sodu.
Ilość kwasu, podobnie jak w poprzednim przypadku, przyjmujemy za równą 10 ml, a więc do jego zmłaieczknwania potrzeba również III ml roztworu NaOH.
Podane powyżej ogólno reakcje przedstawiają się w danym przyparł ku następi^jąco:
ClljCOOn + OH" a? 11,0 + CH,COO"
a. Początkowe pH roztworu CH,COOH można łatwo obliczyć, znając stężenie kwasu C, oraz jego stałą dysocjacji Ku (por. rozdz. 2.2.12.1);
róztwor (Wo
miareczkowi"1*
skąd:
fH,Oł] - yi,8 I0 * JO *- 1,34-40"■ PH 12,87 i
b. Od chwili wprowadzenia pierwszej iMircJl NaOH w roztworze SRIH się octan sodu. Sól ta wraz z kwasem octowym tworzy mieszaninę buforów z !(!«() powodu stężenie jonów wodorowych.dla każdego punktu miareczkowania można obliczyć na podstawie równania (por. rozdz. 2.2.i:i):
pil - pK* lg~
edzteiCktnnttcritatcMnknU^lysuclowuniiMii kwuntipKtowogni.C,—sięzonio a»lt<oct&uu«iili
Dla omawianego przypadku powyższe równanie można napisać w na-stepującej postaci:
[HjO ! 1 -• 1,8 -10
P1®. * oznacza liczbę mlliliitów dolanego iMi-Jom wodorotlenku solu. a zarazem liczi-miliUtrów ulworeoocgu octanu soduoug samej molowości. 10—x ojjrsi to lioba iiiilllilnSw i zobojętnionego kwasu octowego.
Jak wynika z powyższych wzorów, pil roztworu na tym etapie miareczkowania nie zależy od początkowego stężenia słabego kwasu ani od zmfe
óbjęjdfier TO/tw&ru.
c. W punkcie równoważności miareczkowany roztwór Jośt roztworem octanu sodu, a więc soli mocnej zasady i słabego kwasu. V. punktu widzenia teorii Brbnstodn jest to roztwór słabej zasady anionowej Cl IjCOO ', Na hU uU protollzy odczyn roztworu jest zasadowy. Stężenie jonów wodorowych w I' można żulom obliczyć według wzoru (1(1) wyprowadzonego w części ogólnej
<r«zd«. 2.2.12.2.1)
Stężenie słabej zasady C. (jonu octanowego) jest związane z wyjściowy, stężeniem kwasu C\ zależnością
gdula: V0oznacza początkową obJgtą&Ć kwasu, u V objętość dodimoiss nwtwoiu mocnej z»^aJv.
4!