47571 Picture7

I IX

Jeśli przyjąć, że NaOll (mocna zasada) i NajCO-, są całkowicie /dysocjowane na jony i kwas węglowy H₂COi (słaby kwas) jest praktycznie niezdysocjowany, to reakcja hydrolizy przedstawia się następująco:

CO 3' + 2 H₂0 = H₂CO_:, + 2 OH'.

Stała równowagi przyjmuje postać:

lH,C03l[0H-]² [łł₂0]²[C0²-] '

Praktycznie, stężenie molowe wody jest stałe i po przeniesieniu jej na lewą stronę równania otrzymuje się:

K„=K'_h\H₂Q]² =

[h₂co₃][oh ]²

[CO²-]

A), nosi nazwę stałej hydrolizy. Ostatecznie: gdzie:

Aj, - iloczyn jonowy wody.

Aj stała dysocjacji kwasu węglowego.

W przypadku soli słabej zasady i mocnego kwasu w powyższym wzorze należy podstawić zamiast K_k wartość stałej dysocjacji słabej zasady A...

2.S. Roztwory buforowe

Roztwory buforowe są to mieszaniny związków, które posiadają zdolność utrzymywania pil na stałym poziomie. W przypadku roztworów kwaśnych są to mieszaniny słabych kwasów z solami tych kwasów i mocnych zasad. W przypadku roztworów zasadowych są to mieszaniny słabych zasad z solami tych zasad 1 mocnych kwasów.

Utrzymanie stałego pil roztworu kwaśnego może zapewnić np. mieszanina kwasu octowego ( IliCOOll i/Klanu sodu ClIjCOONa. Niewielki dodatek mocnego kwasu do takiego układu, np. MCI, nic spowoduje zmiany pil roz.lwoiu lub zmieni go nieznacznie, gdyż zawarty u układzie octan sodu zareaguje z kwasem solny iii następująco

ClIjCOONa i MCI CHjCOOH t NaCl.

Kwas mocniejszy wypiera słabszy z jego soli. Powstaje obojętna sól Na( I (t Ido rek sodu) i słaby kwas octowy CH3COOH, którego dysocjacja jest cofana pi a duże stężenie jonów octanowych obecnego w roztworze ( 11,( (»()Nn Mała dysocjacji CH3COOH przedstawia się następująco:

_K [HjO* ||CHjC()Q [

* [CHjCOOH]

Wprowadzenie z dodanego do roztworu HC1 jonów I KO' powoduje /więks/enn wartości iloczynu licznika. Aby wartość była zachowana, musi więc wzio\ni|i mianownik, czyli część jonów H₃0' musi odpowiednio połączyć się / |onami octanowymi CHjCOCT i utworzyć niezdysocjowanc cząsteczki C’l I _tC'< )< >11

W organizmach żywych występują liczne układy buforowe, złożone częslu z soli kwasu ortofosforowego.

Układem buforowym dla środowiska zasadowego, stosowanym często w ann lizie chemicznej, jest mieszanina amoniaku NH4OH (słaba zasada) 1 ehloiKu amonu NI I4CI (sól silnego kwasu). Dodatek stosunkowo niewielkich ilości 110<> ncj zasady, np. NaOH, powoduje zajście reakcji:

NaOH + NI-I4CI = NaCl + NH₄OI-I = NaCl + Nil, 4 11,0.

Powstaje obojętna sól i słaba zasada, której dysocjacja na jony jest colami pi/ez obecne w roztworze jony NlV soli.

2.‘). Iloczyn rozpuszczalności

Iloczyn len odnosi się do nasyconych roztworów soli, zwłaszcza soli trudno rozpuszczalnych, występujących zarówno w roztworze, jak i w osadzie. Ma 011 duże znaczenie w chemii analitycznej, gdy celem jest wytrącanie lub rozpusz ezanic osadów.

Pomiędzy solą w osądzie i solą w roztworze występuje w określonych wa miikm li stan równowagi Szybkość przechodzenia cząsteczek z osadu do roz lwom |esl 10wini szybkości przechodzenia cząsteczek / roztworu do osadu Kozlwói Inki nazywa się nawinnym Sialu dysocjacii A, soli KA w iiiwycottyni nad osiulcin 10/lwoi /c wynosi