0003301

( 20 )

Al'.

ADlUiMETUM. Miasto w Alryce w Libii stołeczne Prowineyi Bizaceńskiej. Czytamy w dziejach Apostolskich, że Paweł ś. udawszy się do Wioch, wsiadł na statek, który płynął do Adrtimeln; ale zdaje się, iż raczej wypadałobjj czytać w te.\cie do Adrumitu, wiadomo bowiem, iż Paweł ś. miał udać się do Azyi jako namicuia ś. Łukasz, i że Adramit było miasto nadmorskie Misii w Azyi mniejszej , na przeciw wyspy Łesbii. Actor. cap. 27.

AFRYKA. Iics zimnu. Jedna ze 4 części świata, zaludniona od Chama i jego następców, ha i. Cap. 66.

AGABUS. Posłaniec ucisku. Jeden zsiedmdziesięciu uczniów Pańskich, który przepowiedział, iż głód straszny w krotce uciemiężyć miał całą ziemię, i to proroctwo ziściło się czwartego roku panowania Klaudiusza. Grecy twierdzą iż on poniósł męczeństwo w Antiochii, i obchodzą jego święto, dnia 8 -marca. Gdyś. Paweł szedł do Jeruzalem, przyszedłszy do Cezarei, Agahus odwiedzając Pawła z jego towarzyszami w' tym mieście, wziął jego pas, i nim związał swoje ręce i nogi, i przepowiedział, że tak hędzie związany od żydów mąż, którego jest ten pas, i w ręce pogan podany. Actor. cap. 21 v. 11.

AG AG. Dach. Król Amał ecitów. Rozkazał Bóg Saułowi ażeby wykorzenił Arnalecilów, dla zemszczenia się za krzywdy wyrządzone ludowi swemu, i za złe z nim obejście się którego od nich doznał wychodząc z Egiptu. Sauł wszedł z wojskiem w ich kraj, spustoszył go, w pień wyciął cokolwiek w nim znajdowało się żyjącego, i nieprzcpuścił, tylko sememu Agagowi, i cokolwiek lepszego znajdowało się z łupów oca^

Ag.

lił, pod pozorem uczynienia z tego ofiary Bogu, ale uczynił to przeciwko wyraźnemu rozkazowi od Boga sobie danemu. Bóg niecierpiąc lakowego nieposłuszeństwa w Saulu , posłał doń Samuela który go zgromił. Prorok wymógł to, żeby mu w ręce oddano Agaga, którego na kawałki rozsiekł , w Gaignli przed ołtarzem Pańskim. Ten Samuela postępek nic powinien być w podejrzeniu o okrucieństwo, ponieważ on miał za ustawę wyraźny rozkaz. Boga, Samuel zaś tylko był ministrem jego sprawiedliwości, i aby okazał surowość nie-przebłaganćj sprawiedliwości, którą on wykonywa nad królami, nic mniej jak poskramiać mamy bez politowania pas-syc które przemagająnad nami. I. Reg. cap. 15.

AGAPE. Słowo Greckie znaczy miłość. Nadane to nazwisko posiłkom używanym w miłości, które były we zwyczaju u chrześcian w pierwiastkowym kościele, gdzie bogaci jedli wraz z u-bogicmi, udzielając im z tych pokarmów, które znosili na zastawienie stołu. Te obiady odprawiały się na pamiątkę ostatniej wieczerzy, którą Chrystus odprawił z Apostołami sweini, w ten czas, gdy ustanowił Najśw. Sakrament ołtarza. Żydzi miewali także pewne pobo • źne wieczerze, bardzo podobno do tych Agape. W dni wielkich uroczystości sprawowali uczty swym familiom, krewnym i przyjaciołom ; zapraszali na nie Lewitów, ubogich i sieroty; takowe u-czty odprawiały się w kościele i były pewne dary prawem przepisane , które miały składać się na stronę, a z których polem czyniono ofiary. Pomiędzy rzeczone chrześciańskie ucztyzwane Agape, za czasem wmieszały się różne nad-

Ak.

( 21 )

Ag.

użycia, na klóre żali się Paweł ś. w pierwszym liście do Koryntian w/los. 11 klóre tak daleko się wzmogły, iż trzeba ich było zakażać.

AGAR. Obca. Egipcyanka służąca Sary, i matka Izmaela. Sara widząc się podeszłym w wieku , a do lego niepłodną, i w iedząc , iż Bóg przyobiecał Abrahamowi liczne potomstwo, mniemała że powinna była ustąpić swej służebnicy za żonę swojemu mężowi, w celu uzupełnienia obietnic Pańskich. Abraham dał się nakłonić na prośby i nalegania Sary; łecz skoro Agar zo ■ stała brzemienną, pogardzać zaczęła swoją panią ; żałiła się o to Sara przed Abrahamem, który jej przyobiecał u-karać za to Agar. Ta służąca z nie-chęcona złym obchodzeniem się., którego doznawała od swej pani, uciekła od niej ; anioł Pański napotkawszy ją na puszczy, nakazał jej, by się powróciła do Sary, żeby się upokorzyła onej, i przepowiedział jej, że potomkowie zrodzeni z niej, mieli znacznie rozmnożyć się, że będzie miała syna któremu da imię Izmacl. Powróciła tedy Agar do Abrahama, a po niejakim czasie porodziła syna, którego nazwała Izma-clem, i ten był wychowany w domu ojcowskim, aż do wieku lat siedmnastu. Widząc raz Sara, iż Izmael grając z jej synem Izaakiem , złe z nim obchodził się, wymogła to na Abrahamie, że oddalił od siebie wraz matkę i syna. Święty len patryarcha, czul w sobie wstręt do zezwolenia na to, ale gdy Bóg da! mu poznać w tej mierze wolę swoję, opatrzywszy w chleb i wodę Agar, wyprawił ją zlzmaelem w drogę. Udała się Agar wpuszczą Bersabei, na której gdy jej brakło wody, płakać zaczęła, ale pokazał się jej anioł Pański, ostrzegając ją, by miała staranie o synu, który miał stać się głow^Tą wielkiego narodu, i otworzył jej oczy' w tymże samym czasie, iż postrzegła zdrój wody, do którego poszedłszy, nabrała sobie w nim wody. Potem udała się na pustynią Faran, gdzie Izmael cwiczył się w ciągnieniu luku, i prowadził życie łowcze, matka zaś jego zaślubiła go z jedną z niewiast Egiptskieh. Zona powiła Izmaelowi dwunastu synów, z których tyleż rozmnożyło się pokoleń, i te zaludniły Arabią blisko rzek Ty-gru i Eufratu. To jest co mamy w piśmie tyczące się historyi Agar. Pawc| święty odkrywając tajemniczą zasłonę, która okrywała hisloryją, objawia nam różniące się zarysy dwojakiego przymierza, to jest: Synagogi i kościoła. Agar która jest służebnicą rodzi syna podług ciała , który jest niewolnikiem jako i jego matka. Sara, która jest niewiastą wolną, ma jednego syna zrodzonego podług ducha, i na mocy danych obietnic. Sługa zazdrośliwy prześladuje syna wolnej, ale on wypędzony zostaje z matką swoją. Izaak zaś mieszka w domu ojcowskim. Otóż figurą żydów którzy prześladowali Chrystusa, prawego Izaaka wraz z jego uczniami; aie oni jako Izmael wyzuci zostali z dziedzictwa ojców swoich, i rozproszeni po całym święcie, niemająe ani kościoła, ani kapłanów, ani ofiary, ani królestwa; skazani na umorzenie od głodu i pragnienia; iż nie przyjęli lego, który jest strumieniem wody a która na zawsze gasi pragnienie. Jako zaś Bóg otworzył cudownie oczy Agar żeby zobaczyła źródło, które blisko niej byio, tak otworzy oczy żydowskiego