I mocnych kwasów), ponieważ z punktu widzenia teorii Brunśteda ich aniony są /.asadunii Hub odpowiednio, kationy są kwasami).
W większości ó2iiąc>on alkacymetrycznych roztwór miareczkowany nie ma w PR odczynu dokładnie obojętnego. Na skutek obecności soli hydro-licujących, albo też wolnych kwasów lub zasad wydzielonych w toku miareczkowaniu, pH roztworu odbiega od 7. Dlatego leż bardzo duże znaczenie ma w Każdym mutr»;c*kowa«i\ialkaey metrycznym dobór odpowiedniego wskaźniku, który by uwidocznił koniec zusudniczoj reakcji,
Teorię wskaźników alkacyraelrycznych przedstawiono w części ogólną) (por. 2.2.14).
Indykaęję punktu równoważności, można przeprowadzić również metoda -ini instrumentalnymi, zwłaszcza potenejometi yczną i konduktometryczną (por. rozdz. 7).
Rozpatrzmy obecnie główne typy oznaczeń alkacy metrycznych.
iM | Sr**''
6.2.2.I. iUarwikowanie mocnego kwasu mocną zasadą
Mocne kwasy i mocne zasady, jak wiadomo, s$lw roztworze, ^dysocjowane całkowićie Podczas miareczkowaniu /.uchodzi re.ako.ia zobojętniania, która w isiocie swej polega na łączeniu $K* jonów wodorowych i wodoru tle nowych ' na nie /dysocjowano cząsteczki wody. Kationy zasady i aniony kwasu nie biorą udziału w reakcji i pozijstują w rpz tworze nic znp.eruo.nekiuc ulegają .hydrolizie i dlatego roztwór w punkcie róvyj>oyvużności ma odczyn ob^jętKv (pH =* ?)\ Stężenie jonów wodorowych w dowolnym punkcie miareczkowania można łatwo obliczyć na podstawie ilości wprowadzonego roztworu mianowanego.
Jako przykład zostanie omówione piutrecŁkowanie U.l mpl/1 kyrasu 5p ln eg o (Umol/l ro zt w o r e m w od o r o UgBku su(j uW celu uproszczenia rozważań przyjęto, ze ilość kwasu wynosi 10 ml. a więc na zmiazecz-kowaiue go potrzeba rówuież, lOlftlruztworu wodorotlenku sodu.
Początkowe pH miareczkowanego roztworu wynosi 1,'ponieważ ^tężenie jonów wodurowychjest równe steżgpii k wasu, czy li0,1 «_ 10 1 molfl^W migry
dodawania NąOH «igżpmu jóYi$w-'A*'!' sie
z jonami OH 's "ńą cząsteczki'H»0f "sSmgiii zwiększa Zwlększuuif wartości pH jest początkowo.bardzo, powolńe^miby pH wzrosło o jednostkę i osiągnęło wartość 2. stężenie, jonów H ' ntuSi Slę, zmnk‘Jszyć AO-krpMtlę, do wattuści 10 * ~ O.ofmóla w litrze, W roztworze o pH 2 pózóstitio ‘ więc już. tylko początkowej ilości ‘fetyaśd —’.1 mi. reszta 0 ml — została
zobojętniona przez wprowadzenie 9 ml roztworu wodorotlenku sodu. Przy dalszym wprowadzaniu roztworu wodorotlenku pH zmienia się już szybciej; roztwór osiąga pH -.3, gdy pozostaje w nim d początkowej ilości kwasu, a więc po dolaniu dodatkowo 0,9jnl roztworu N«OH (razem 9.9 ml); wreszcie po dodaniu dalszych 0.09 ml roztworu zasady (razem 9.99 ml) pH roztworu jest .równe 4. Do osiągnięciu Pil, co w tym przypadku Jest równoznaczne z rzeczywistym zobojętnieniem, brakuje jeszcze tylko 0,01 riil roztworu wodorotlenku sodu; dodanie tej tuk małąj Ilości NoOH wywołuje zmianę wartości pH z 4 na 7, czyli o 3 jednostki pH
Podczas miareczkowania roztwór dodaje się zwykle całymi kroplami.
Przeciętna objętość kropli wynosi 0.04—0.05 ml, a wyjątkowo (zależy końcówki) — 0,02—0.025 ml. JeśH do wspomnianego wyżej roztworu o 4 dodać maleńką kroplę roztworu NaOH o objętości 0.02 ml. to nic ty. nastąpi całkowite zobojętnienie kwasu (brakowało 0.01 ml roztworu 1i lecz w roztworze pqjawi się nadmiar 0,01 ml roztworu NaOH, wskutek op pH wzrośnie do 10. Jedna muła kropią roztworu wodorotlenku sodu zmieu
W M
Ryc. 6.19. Krzywa muucakowanu nocną|o kwasu mucnn msadł)
Lsummsm
reczkow.
ania^ Wielkość lego skóku zależy od stężenia _J on Większy. jeśli np. mureę4ą « się 1 inol/1 kwas solu 1 raol/1 roztworem wodorotlenku sodu, uij y przypadku użycia roztworó AOlmol/i;'
i Zmiany pH zachodzące podczas miareczkowania można przedstawić grał camdfrfrijĄj tozŁmtr^uuauowłUuuni^nijbłlWm
Jv>b.w. ptoccnla<A całkowitej jego flośd poirzębnęj dG iwhr‘“^ ńuihlL'!!" nowazności (jest to tzw. procent zmiareczkowanialitia um y — plł/ft>trzvman wykres nosi nazwę % rnywęi pnirecikowapifiWy^ląd krzywej nuon rokowania mocnego kwasu mocną zasadą przedstawiano na ryc. 6.19.
W powyższych rozważaniach, dla uproszczenia, ńie uwzględniono awięl szenia objętości roztworu w czasie miareczkowaniu. Jest zrozumiale, i rozcieńczenie roztworu wywiera pewien wpływ na pH i na wielkość skok miareczkowania.
Aby obliczyć dokładniej wartość pH w poszczególnych punktach tu wych miareczkowania mocnego kwasu roztworem mocnej zasady, mato posłużyć się następującymi wzorami. w których C, oznacza początków stężenie kwasu, V. — początkową objętość kwasu. V objętość dodanej roztworu zasady, C, - stężenie roztworu zasady minima).
adttlł pod un« jluk uusieczkowimią" rozumie ią rttńicf wartości pil imwi kowuwtorauworu w punktach udpowriaśaiącafeb doprowadzeniu S8£% utcc HW,l% tcocctyr mj ilości lozfNoru nuMHionmoąo