DSCN8875

4. Pamięć i uczenie się

Opracował: Andrzej Auguslynek

4.1. Pamięć i jej fazy

W każdym momencie życia pamięć jest podstawą zachowania. Spostrzeganie, myślenie, przeżywane emocje zachodzą w oparciu o funkcjonowanie pamięci. Gdyby pamięć człowieka z jakiegoś powodu została skasowana, znalazłby się on na szczeblu najbardziej prymitywnej egzystencji. Nie potrafiłby znaleźć poży- I wienia, nawiązać kontaktu z otoczeniem, rozpoznać i zrozumieć bodźców do niego docierających (Szewczuk, 1990).

Poznawanie otoczenia, własnego organizmu i własnej psychiki dokonuje się stopniowo, na drodze niezliczonych pojedynczych doświadczeń. W efekcie kształtuje się człowiek o określonych: wiedzy, umiejętnościach, zamiłowaniach, poglądach itd.

Zainteresowanie pamięcią sięga starożytności (m. in. Platon i Arystoteles). Badania nad pamięcią należą do zagadnień najwcześniej podjętych przez psychologię eksperymentalną. Pierwsza praca poświęcona pamięci, której autorem był Ebbinghaus, ukazała się w 1885 roku. Od tego czasu poznano czynniki wpływające na procesy pamięci. Odkryto podstawy fizjologiczne i biochemiczne funkcjonowania pamięci. W ostatnich latach podjęto badania nad tzw. pamięcią ckolo- I giczną, czyli pamięcią kształtującą się w toku czynności życia codziennego (Roman, 1992).

Pamięć jest procesem kodowania, przechowywania i odtwarzania efektów naszej aktywności zarówno tej zewnętrznej (działanie), jak i wewnętrznej (psychicznej). Inaczej mówiąc, pamięć jest zdolnością organizmu do przyswajania, przechowywania i odtwarzania własnych doświadczeń życiowych. Tym samym wyróżnić można trzy fazy procesów pamięciowych:

1.    Zapamiętywanie (kodowanie).

2.    Pamiętanie (przechowywanie).

3.    Przypominanie (odtwarzanie) (Kurcz, 1975).