go wpływu na wynik pomiaru. Jesi on poprawny zarówno przy obciążeniu niesymetrycznym, symetrycznym, jak i w przypadku przerwy w którejkolwiek fazie.
W układzie Arona można korzystać przy pomiarach laboratoryjnych z dwóch wałomierzy laboratoryjnych, a przy pomiarach przemysłowych z jednego w,'domierza tablicowego dwusystemowego. Jeden z układów połączeń watomierzy laboratoryjnych przedstawiono na rys. 2.16. Możliwe są też inne układy połączeń watomie-rzy. Jest obojętne, w które fazy włączy się cewki prądowe watomierzy, ale końce ich cewek napięciowych muszą być przyłączone do tej fazy, w której nie ma cewek prądowych watomierzy. Może się zdarzyć, że jeden z watomierzy wychyli się „w lewo" i trzeba odwrotnie przyłączyć jedną z jego cewek (zwykle napięciową -jeżeli watomierz ma stosowny przełącznik; w przeciwnym razie przełącza się cewkę prądową). Wówczas wskazanie przełączonego watomierza odejmuje się.
Na rys. 2.17 przedstawione są krzywe Pw = /{<p) oraz Pw - /(<p) dla U = const oraz / = const (Pw i Pw podane są w procentach ich wartości maksymalnej).
Rys. 2.17. Wskazanie watomierzy w zależności od kąta fazowego odbiornika (odbiornik symetryczny)
Wskazania obu watomierzy są równe, gdy odbiornik jest o charakterze rezys-tancyjnym, a więc jego costp = 1. Jeden z watomierzy wskazuje ujemną wartość, jeżeli kąt fazowy cp odbiornika jest większy od 60°. Dla kąta <p - 90° wskazania obu watomierzy są równe co do wartości, a przeciwne co do znaku; moc czynna odbiornika równa się zeru (odbiornik ma charakter reaktancyjny).
Watomierz dwusystemowy to taki watomierz, który w jednej obudowie nu ! zamontowane dwa systemy jednofazowe — do pomiaru w układzie Arona. Organy ruchome poszczególnych systemów są zamocowane na jednej wspólnej osi i ich momenty napędowe sumują się z uwzględnieniem znaku momentu. Do osi umocowana jest wskazówka, a jej wychylenie jest proporcjonalne do sumy wskazań, czyli do całkowitej mocy odbiornika trójfazowego.
Podczas wykonywania pomiarów za pomocą watomierzy może wystąpić konieczność rozszerzenia ich zakresu pomiarowego. Stosuje się do tego przekładnild prądowe i napięciowe, dostosowane do wartości prądu i napięcia. Przykładowy sposób włączenia watomierza dwusystemowego (tablicowego) do pomiaru mocy czynnej w sieci trójfazowej trójprzewodowej bezpośrednio i pośrednio za pomocą przekładników przedstawiono na rys. 2.18.
Litery duże K, L oraz małe k, 1 oznaczają zaciski uzwojenia pierwotnego orat wtórnego przekładnika prądowego. Uwaga. Rozwarcie obwodu wtórnego przekład-nika prądowego prowadzi do jego zniszczenia z powodu nadmiernego nagrzania si?
idzenia. Ponadto na otwartych zaciskach wtórnych może pojawić się bardzo wysokie napięcie mogące porazić obsługę.
Ryt 2.18. Schemat połączenia watomierza tablicowego do pomiaru mocy czynnej w sieci trójfazowej trójprzewodowej: a) pomiar bezpośredni, b) pomiar pośredni
Litery duże M, N oraz małe m, n oznaczają zaciski uzwojenia pierwotnego oraz wtórnego przekładnika napięciowego. Uwaga. Zwarcie obwodu wtórnego przekład-nika napięciowego powoduje jego zniszczenie. Zniszczeniu ulega izolacja od ciepła powstającego w uzwojeniach.
2.6.2. Pomiary energii czynnej w układach trójfazowych
Rozliczeniowe pomiary energii czynnej dokonywane są za pomocą indukcyjnych liczników energii, najbardziej rozpowszechnionych, wyjątkowo niezawodnych i trwałych. Ostatnio są produkowane i coraz częściej stosowane przez odbiorców dużych ilości energii liczniki elektroniczne. Liczniki indukcyjne zbudowane są z dwóch cewek: prądowej i napięciowej nawiniętych na rdzeniach z blach transformatorowych, stanowiących organ napędowy licznika indukcyjnego. W tarczy aluminiowej osadzonej na osi powstają prądy wirowe w wyniku przecinania jej przez strdjlienie magnetyczne obu uzwojeń. Współdziałanie tych strumieni i prądów wirowych wytwarza moment napędowy tarczy, a jej obroty przenoszą się na liczydło za&omocą przekładni zębatych. Liczydło sumuje obroty tarczy i przelicza je na w®śc energii, którą odczytujemy w kWh. Ilość energii przepływającej przez licz-
ni®V określonym czasie wyraża zależność:
A = fPdt
° i
; t — czas przepływu mocy.
O
I* '
5^6)0'
(2-21)
65