11132 PC080044

go wpływu na wynik pomiaru. Jest on poprawny zarówno przy obciążeniu niesymetrycznym, symetrycznym, jak i w przypadku przerwy w którejkolwiek fazie.

W układzie Arona można korzystać przy pomiarach laboratoryjnych z dwóch watomierzy laboratoryjnych, a przy pomiarach przemysłowych z jednego watomie-rza tablicowego dwusystemowego. Jeden z układów połączeń watomierzy laboratoryjnych przedstawiono na rys. 2.16. Możliwe są też inne układy połączeń watomierzy. Jest obojętne, w które fazy włączy się cewki prądowe watomierzy, ale końce ich cewek napięciowych muszą być przyłączone do tej fazy, w której nie ma cewek prądowych watomierzy. Może się zdarzyć, że jeden z watomierzy wychyli się „w lewo" i trzeba odwrotnie przyłączyć jedną z jego cewek (zwykle napięciową -jeżeli watomierz ma stosowny przełącznik; w przeciwnym razie przełącza się cewkę prądową). Wówczas wskazanie przełączonego watomierza odejmuje się.

I- ,    "2

Rys. 2.17. Wskazanie watomierzy w zależności od kąta fazowego odbiornika (odbiornik symetryczny)

Na rys. 2.17 przedstawione są krzywe P_w = /(<p) oraz P_w = /(<p) dla U = const oraz I = const (P_w i P_w podane są w procentach ich wartości maksymalnej).

Wskazania obu watomierzy są rófttne. gdy odbiornik jest o charakterze .rezys-I tancyjnym, a więc jego costp =_1. Jeden i watomierzy wskazuje ujemną wartość, jeżeli kąt fazowy <p odbiornika jest większy od 60°. Dla kąta <p._.= 90° wskazania obu watomierzy są równe co do wartości, a przeciwpe co do znaku; moc czynna odbiornika równa się zeru (odbiornik ma charakter reaktancyiny).

Watomierz dwusystemowy to taki watomierz, który w jednej obudowie ma zamontowane dwa systemy jednofazowe - do pomiaru w układzie Arona. Organy ruchome poszczególnych systemów są zamocowane na jednej wspólnej osi i ich momenty napędowe sumują się z uwzględnieniem znaku momentu. Do osi umocowana jest wskazówka, a jej wychylenie jest proporcjonalne do sumy wskazań, czyli do całkowitej mocy odbiornika trójfazowego.

Podczas wykonywania pomiarów za pomocą watomierzy może wystąpić konieczność rozszerzenia ich zakresu pomiarowego. Stosuje się do tego przekładniki prądowe i napięciowe, dostosowane do wartości prądu i napięcia. Przykładowy sposób włączenia watomierza dwusystemowego (tablicowego) do pomiaru mocy czynnej w sieci trójfazowej trójprzewodowej bezpośrednio i pośrednio za pomocą przekładników przedstawiono na rys. 2.18.

Litery duże K, L oraz małe k, 1 oznaczają zaciski uzwojenia pierwotnego oraz wtórnego przekładnika prądowego. Uwaga. Rozwarcie obwodu wtórnego przekład-nika prądowego prowadzi do jego zniszczenia z powodu nadmiernego nagrzania się rdzenia. Ponadto na otwartych zaciskach wtórnych może pojawić się bardzo wysokie napięcie mogące porazić obsługę.

•)

LJo

L2°-

Rys. 2.18. Schemat połączenia watomierza tablicowego do pomiaru mocy czynnej w sieci trójfazowej trójprzewodowej: a) pomiar bezpośredni, b) pomiar pośredni

Litery duże M, N oraz małe m, n oznaczają zaciski uzwojenia pierwotnego oraz wtórnego przekładnika napięciowego. Uwaga. Zwarcie obwodu wtórnego przekład-nika napięciowego powoduje jego zniszczenie. Zniszczeniu ulega izolacja od ciepła powstającego w uzwojeniach.

2.6.2. Pomiary energii czynnej w układach trójfazowych

Rozliczeniowe pomiary energii czynnej dokonywane są za pomocą indukcyjnych liczników energii, najbardziej rozpowszechnionych, wyjątkowo niezawodnych i trwałych. Ostatnio są produkowane i coraz częściej stosowane przez odbiorców dużych ilości energii liczniki elektroniczne. Liczniki indukcyjne zbudowane są z dwóch cewek: prądowej i napięciowej nawiniętych na rdzeniach z blach transformatorowych, stanowiących organ napędowy licznika indukcyjnego. W tarczy aluminiowej osadzonej na osi powstają prądy wirowe w wyniku przecinania jej przez strumienie magnetyczne obu uzwojeń. Współdziałanie tych strumieni i prądów wirowych wytwarza moment napędowy tarczy, a jej obroty przenoszą się na liczydło za pomocą przekładni zębatych. Liczydło sumuje obroty tarczy i przelicza je na wartość energii, którą odczytujemy w kWh. Ilość energii przepływającej przez licznik w określonym czasie wyraża zależność:

o

(2.21)

gdzie: t — czas przepływu mocy.

65