IMGB16

Rys. 83. Zbiór ogórków przy użyciu zbiera® ^ jzbfck

8.1.10. Zbiór |Jg$j oraz przygotowanie do obrotu i krótkiego przechowania

Owoce ogórka uprawianego pod osłonami zbiera się często, odmiany sałatkowe 2—3 razy w tygodniu, a odmiany dla przetwórstwa. jeśli wysoki procent maję stanowić ogórki konserwowe, jeszcze częściej, w sprzyjających warunkach klimatycznych nawet co I drugi dzieó.

U odmian sałatkowych owoce obcina się nożem, pozostawiając krótki ogonek (0,5—1 1 cm).

We wczesnej uprawie podczas pierwszego, a niekiedy także drugiego zbioru ścina się owoce nieco młodsze, tj. o masie mniejszej o 15-20% od przeciętnej masy owocu danej odmiany. Wpływa to korzystnie na szybkość przyrostu masy kolejnych owoców powstających na roślinie. Także wtedy, gdy spodziewane jest kilka pochmurnych dni w okresie niedostatku światła, należy zbierać owoce nieco młodsze, co może zapobiec zrzucaniu przez rośliny części zawiązków. Zrzucanie zawiązków spowodowane jest brakiem asymllatów koniecznych do szybkiego wzrostu wszystkich zawiązków znajdujących się na roślinie.

U odmian sałatkowych, zwłaszcza par-tenokarpijnych, owoce powstające z zapylonych kwiatów powinny być od razu usuwane. Zapylenie objawia się silniejszym zgrubieniem przykwiatowej części owocu i nabieraniem kształtu maczugowatego. Pozostawianie zapylonych owoców na roślinie wpływa ujemnie na dalszy wzrost i plonowanie. Owoce ogórka powinno się zbierać w godzinach rannych, kiedy są jędrne i chłodne. po czym szybko wynosić lub wywozić te szklarni bądź tunelu foliowego. Dalsze czynności, jak sortowanie i przygotowanie do obrotu lub krótkotrwałego przechowania, powinny odbywać się w niższej temperaturze. najlepiej w granicach 12—15°C.

U odmian konserwowych, zwłaszcza w uprawie pieskiej, niekiedy owoce ukręca ■ę przy łodydze Rośliny najmniej tę uszka

dzane. gdy owoce ucina się sekaiH W uprawie przy podporach, zwłaszcza mian przemysłowych na tzw. ogórki kryl niaki i konserwowa, przy zbiorach moz/J posłużyć stosowanym w sadownictwie amerykańskim zbieraczem do jabłek 83). Po napełnieniu zbieracza jego rę odpina się z haka i delikatnie rozladoy owoce nad stołem, kalibrownicą lub skrz ką plastykową, po czym dokonuje selekcji wybory lub ze względu na przeznaczenie, na owoce sałatkowe, kwaszeniaki, kona wowe, a czasami, zwłaszcza przy ostatni zbiorach lub u specjalnych odmian, na ko niszony. Długość, grubość (czyli średnic owocu oraz cechy kwalifikujące do poszcz. gólnych wyrobów lub dyskwaliflaj|| owoce określa norma PN-85/R-75359.

Owoce szklarniowe odmian sałatkowych, zwłaszcza z wczesnej uprawy, są przygotowywane do obrotu, głównie w krajach zachodnich, na specjalnych urządzeniach. Urządzenie takie, odpowiednio zaprogramowane, automatycznie sortuje owoce na kształtne i niekształtne, rozdziela na grupy wielkości, określa masę pojedynczego owo-

jago cenę i pakuje pojedyncze owo-^•^jairoczyMą folię termokurczliwą. Tak otowane owoce spadają do odpowied-pflJ^jynek rozstawionych wg klasy dłu-(lF. ₀górków. Owoce opakowane w folię fjPgpcdlwi tnogą być przechowywane rfljygodnia, nawet w temperaturze po-bez strat masy i pogorszenia warto-

Am

^riliych ogórków nie przechowuje się ^ chłodniach, ani w specjalnych prze-¹⁰¹ dniach. Przetrzymywane w magazy-hurtowni, przetwórni czy sklepów ^ kilkanaście godzin powinny być w pla-ażurowych skrzynkach, w miarę ^ności w temperaturze 10—15° i wilgot-powietrza 75—85%.

g 1.11. Likwidacja uprawy

po zakończeniu zbiorów, a przed usunięciem roślin z pomieszczeń, wskazane jest dokładkę opryskanie roślin, powierzchni gruntu , elementów konstrukcyjnych szklarni

1- 2-procentowym roztworem formaliny albo zdezynfekowanie całego pomieszczenia jodkami niszczącymi wszelkie organizmy jywe. roślinne i zwierzęce. Zabieg taki lik-widuje pasożytnicze czynniki chorobotwórcze występujące na nadziemnych częściach roślin oraz niszczy niewielkie niekiedy ogniska szkodników nie zwalczanych już pod koniec uprawy, takich jak: mączlik szklarniowy. mszyce, przędziorki i wciornastki. Szkodniki te nie przenoszą się dzięki temu na inne uprawy i nie są rozwlekane po gospodarstwie w trakcie usuwania roślin ze szklarni.

We wschodnich Niemczech przy likwidacji uprawy. kiedy jednocześnie jest stosowane opryskiwanie środkami ochrony roślin, zaleca się również dodawanie do roztworu desykantów, które powodują szybkie zmniejszenie masy usuwanego materiału roślinne-Qo. a tym samym zmniejszenie nakładów pracy związanych z likwidacją uprawy. Po

2- 3 dobach od przeprowadzenia zabiegu przystępuje się do usuwania materiału roślinnego. Gdy rośliny były prowadzone przy sznurkach z tworzywa sztucznego, sznurków ⁿ⁾ozna nie zdejmować z górnych drutów.

tylko zsunąć z rośliny. Sznurki te mogą być powtórnie wykorzystane. Taki sposób postępowania trzeba jednak przewidzieć juz przed sadzeniem rozsady, sznurki bowiem muszą być wystarczająco długie, aby dolny ich koniec znajdował się pod bryłą korzeniową. a nie był wiązany do łodygi. Taki sposób postępowania jest szczególnie wskazany przy uprawie z rozsady szczepionej.

8.1.12. Choroby nieinfekcyjne¹

Ogórek reaguje ujemnie, szybko i wyraźnie na większe odchylenia od średnich wartości optymalnych zarówno w odniesieniu do czynników klimatycznych, właściwości fizycznych i chemicznych środowiska, w którym rozwija się system korzeniowy, jak i na błędy uprawowe i pielęgnacyjne.

Jednym z głównych czynników wywołujących choroby fizjologiczne u ogórka jest niewłaściwa temperatura. Zbyt niskie temperatury powietrza i podłoża oraz duża amplituda temperatur dnia i nocy wywołują więdnięcie roślin. Przy powtarzających się skokach temperatury dochodzi do nieodwracalnego niedoboru wody w roślinach i do ich zamierania. Takie objawy jak: więdnięcie części lub wszystkich liści na roślinie, zrzucanie zawiązków, przewężanie, żółknięcie i karłowacenie młodych owoców mogą przy niskich temperaturach występować w nasilonym stopniu przy niedostatkach poszczególnych lub kilku składników mineralnych, niedoborach światła, wody albo tlenu w podłożu. Na obumierających z przyczyn fizjologicznych organach rośliny bardzo często dochodzi do zakażeń czynnikami pasożytniczymi. zwłaszcza szarą pleśnią.

Przy uprawie w substracie torfowym i w innych ostatnio stosowanych podłożach organicznych oraz w kulturach hydroponicz-nych błędy poczynione w przygotowaniu podłoża łub pożywki mogą prowadzić do występowania zarówno niedoboru, jak i nadmiaru makro- i mikroskładników pokar-

1

Choroby pasożytnicze są omówione w rozdz. 8.4.