IMGB34 (4)

226 Warzywa liściowe

9.4.7.    Zbiór

oraz przygotowanie do obrotu i krótkiego przechowania

Gdy rzeżucha osiągnie wysokość 6—8 cm. ścina się ją tuż nad ziemią i sprzedaje luzem lub w pęczkach. We wschodnich Niemczech wiąże się ją w 20-gramowe pęczki i pakuje do skrzynek lub torebek foliowych.

Rośliny powinny być czyste, zdrowe i nie zżółkłe. Rzeżucha jest nietrwała, szybko więdnie i dlatego powinna być uprawiana w pobliżu rynków zbytu.

9.4.8.    Ochrona roślin

Krótki okres wegetacji rzeżuchy nie pozwala na stosowanie chemicznych środków ochrony. Dlatego tez najbardziej racjonalnym sposobem jest stworzenie optymalnych warunków wzrostu i profilaktyka.

9.5. Pietruszka naciowa — Petroselinum crispum Mili. ssp. crispum

9.5.1. Znaczenie gospodarcze

Znaczenie gospodarcze pietruszki naciowi, uprawianej pod osłonami |«st niewielkie Pietruszka naciowa uprawiana z siewu wprost na miejsce stałe jest zawsze uprawa drugorzędną i przez wielu autorów wymieniana jako przykład ekstensywnego wykorzystania powierzchni w cieplarniach. W wielu krajach, podobnie jak w Polsce, pomimo jej opłacalności, nie przewiduje się w najbliższych latach wzrostu areału tej uprawy z uwagi na długi okres wegetacji oraz duże nakłady pracy ręcznej. Bardziej ekonomiczne jest bowiem pędzenie lub tzw dorastanie pietruszki w okresie jesienno-zimowym.

9.5.2. Wartość biologiczna

Liście pietruszki mają bardzo dużą wartość odżywczą. Zawierają one 1,86—2.80'/* cukrów ogółem, 2,6—3.7% białka. 155,2—182,0 mg% witaminy C. 3,76—11,60 mg% ^-karotenu, 0,01 mg% witaminy B,, 0,28 mg% witaminy 8, oraz znaczne ilości soli wapnia i żelaza. W liściach, podobnie jak w całej roślinie, znajduje się olejek lotny (0,3%), dzięki czemu pietruszka zaliczana jest do roślin przyprawowych i leczniczych. W okresie zimy i wczesnej wiosny jest to najcenniejsze źródło witamin i soli mineralnych dla organizmu. Z tego powodu rozszerzenie uprawy i wzrost spożycia tego warzywa są bardzo pożądane.

9.5.3. Czynniki wzrostu i ich regulacja w pomieszczeniach

Wymagania termiczne pietruszki są niewielkie, z wyjątkiem okresu kiełkowania, gdyż optymalna temperatura wynosi wtedy 18—22°C. W okresie wegetacji szybki wzrost następuje w temperaturze 10—12’C,

liście rosną nawet przy 3°C, ale wolno. Krótkotrwały spadek tempa-nawet do -3°C nie powoduje istotki następstw. Optymalna temperatura 2y wynosi 10—12°C. Temperatura po-wyższa od 20°C jest szkodliwa.

Wymagania co do światła są niewielkie, (Wyjątkiem fazy siewki, chociaż większe niż _t pietruszki pędzonej, gdyż cala biomasa _l0yin tworzy się w szklarni. Optymalna wil-lopiotć gleby wynosi ok. 75% PPW. Dokarmianie C0₂ jest zbędne.

9.5.4.    Terminy uprawy i stanowisko w planie zagospodarowania pomieszczenia

Uprawa pietruszki z siewu bezpośredniego trwaod lipca lub od stycznia-lutego. Najbardziej celowe jest wykorzystywanie słabo ogrzewanych szklarni, w których nie można uprawiać innych roślin. Najefektywniejsze list wykorzystywanie szklarni przesuwanych. ruchomych tuneli foliowych lub skrzyń wędrownych, które chroniłyby rośliny w miesiącach zimowych dzięki stosowaniu okresowego ogrzewania technicznego lub biologicznego. Wczesny, zimowy wysiew pietruszki w pomieszczeniach zimnych jest bezcelowy, gdyż tylko nieznacznie przyspiesza zbiory pietruszki w porównaniu z uprawą gruntową. W ogrzewanych tunelach lub inspektach, ze względu na niedobór światła, poleca się wysiewać nasiona pietruszki nie wcześniej niż pod koniec stycznia lub na początku lutego.

9.5.5.    Technologia uprawy

Oo uprawy pod osłonami nadają się wszystkie odmiany pietruszki naciowej. Uprawia się je _w przeciętnych warunkach glebowych.

Gleba musi być jednak wolna od szybko rozkładających się składników organicznych.

gdyż te zwiększają niebezpieczeństwo porażenia przez choroby odglebowe. Przy częstej uprawie na tym samym miejscu konieczna jest dezynfekcja gleby. Nawożenie podstawowe gleby w kg na 100 m^J wynosi: 0.5 N,

1.0 P i 0.8 K. Jako nawożenie uzupełniające po zbiorze liści stosuje się 0.5 kg N na 100 m*. Nasiona w ilości 0.1—0.2 kg na 100 m² wysiewa się w spulchnioną glebę w rzędy co 20—30 cm, najpóźniej w lipcu. Wiosną wysiew wykonuje się nie wcześniej niż pod koniec stycznia lub na początku lutego w pomieszczeniach ogrzewanych w rzędy odległe co 5—6 cm. Po wschodach stosuje się przerywkę. pozostawiając rośliny co 2—4 cm w rzędzie. W inspekcie z biologicznym podkładem grzejącym grubość ziemi powinna wynosić 10—12 cm. Oo głównych zabiegów pielęgnacyjnych należy utrzymywanie odpowiedniej temperatury i wilgotności, walka z chwastami oraz ochrona roślin. Przed wschodami konieczna może być zniszczenie skorupy na powierzchni gleby. W zimie oraz wiosną chwasty zwalcza się mechanicznie. Przy siewach lipcowych można zastosować 7 dni po siewie Gesagard 50 w dawce 1,0—1.5 dkg na 100 m². przy czym należy unikać późniejszego wzruszania mię-dzyrzędzi. gdyż obniża to skuteczność herbicydu. Ochrona roślin polega na profilaktycznym zabezpieczeniu roślin przed glebowymi chorobami grzybowymi oraz walce z mszycami przez stosowanie środków do zadymiania.

9.5.6. Zbiór i przygotowanie do obrotu

Pietruszkę z siewu lipcowego zbiera się zwykle dwukrotnie w grudniu, a następnie po około pięciu tygodniach od pierwszego zbioru. Z uprawy wiosennej zbiór przypada w kwietniu i maju. Uście ścina się ręcznie nożem. Przy pierwszym zbiorze trzeba uważać. aby nie uszkodzić stożka wzrostu. Nać pietruszki układa się w płaskich skrzynkach w dwóch rzędach, co ułatwia później jej wiązanie w pęczki, najczęściej 25- lub 35-gramowei. Według danych niemieckich (Geissler 1985) jedna osoba w ciągu godziny ścina liście z powierzchni 20 tri² lub waży