IMG37

MECARKl S

_Mnnm iMok-mł mufite Uf jako klasyczna. Eurypides ■ j „ _w ctBue nifowcnośn Mcraklcu. który • >ru«/> I du Piekieł t/ukając Cerbera db Euryuct**. _n ' I, Lytoe przybył / Eubei po/hawić tronu i życia Kreona H>łb> oM rńasr; Mtpif i icj dzieci. gdyby ntr powrót Herokiem Hem zaczął od uśmiercenia Łykom. Icc/ Mm wprawiła fo * «*ł. •

•mabint »lwr diśeci. a także Meganp. Amninona spotkałby im M los. lec/ wneuiii oę w to Atena I pomiyti bon w głębokim śnie.

Wersja U me gil jednak jedyny znani) miiografom. KiriwMC ich m pr/\imuic faktu śmierci Megan podc/j". not Powiadaj, te — Herakles chciał zerwać mał/cn^two. które splamił krwią, i że wydal Megarę za swego bratanka JoLiosi. Po masakrze Herakles uciekł do Teb na jednoroczne wygnanie. Po roku wezwali go f fik lew Likymmos. ale on mc chciał powrócić. Wtedy Ifikles i Likymnios wybrali się z Megarą na jego poszukiwanie W końcu wszyscy spotkali się w Tiryn-aa.

Całkowicie odmienna jest wersja, według której dzieci Heraklesa i Megan zabił Lykos, który miałby być wówczas ojcem Megary. porażonym szaleństwem przez Herę za karę. iż wydał córkę za herosa.

W Tcbach pokazywano grób dzieci Megary. które otaczano kultem. Ich liczba zależnie od pisarzy zmienia tię od lnach do ośmiu. Podobnie istnieją różnice w imionach: Terimac hos. Deikoon. Kreon Hades (tab. 1$) alboOncjłcvOkseuv Anstodcmos. Klymenos. GIcnos. Połydoros. \nikclos, Mekistofonos. Palrokles. Tokso-klitos. Menebrontes. Chersibtos - te różne imiona są grupowane odmiennie, zależnie od tradycji.

2. Odosobniony i późny mit wymienia inną Megarę. matkę Iksjona. zabitą przez Forbasa i Polymelosa. ponieważ odrzucała ich zaloty. Iksjon miał później pomście jej śmierć, bg

I. Oś XI1H n-1 BU. Em. * Horn, p. 1683.38: Pi. /. 4,61 n.: ■kol adIV KM PM* 141.1. IX 11.1-2; X 29.7.E //Z paiwm.Sen HF rm.AU MMI 4. II n.:H6. II; D.S. IV IOiL:3l:Schoi. inSiat Zbr* IV STO. X«86.Hyi fO> 31.32. 72.241. Tm in Lyc. 38:Sen. m Vof. Im VIII 299. Nk Om fra_Fm 20: Mosch. IV. 2. Af 10 12.

MEGAREUS (McyupcOc) - cponim miasta Megary. syn Posejdona i Ojnopc. córki Epopcusa (tab. 10). Pochodził z miasta Onehestos w Bcocji. Uważano go czasami za syna Apollo na albo Ajgeusa.

Miał wiele dzieci: najstarszego. Timalkosa, zabił Tczcus podczas wyprawy Oioskurów przeciw Altyce; najmłodszy. Euippos. został rozszarpany przez Iwa z Kita jronu. Chcąc pomścić jego śmierć. Megareus obiecał rękę swojej córki. Euajchmc. wraz z dziedzictwem tronu herosowi, który pokona potwora. Zgłosił się — Ałkatoos i zabił Iwa.

Kilku pisarzy daje mu za żonę Meropę i trzeciego syna - Hippomenesa. zwycięzcę Atalanty.

Kiedy Minos oblegał króla Nisosa w jego mieście, nazywającym się wtedy Nisa. Nisos wezwał na pomoc Megareus i ten padł w bitwie, wałcząc w obronie sprzymierzeńca. Później, gdy jego następca, Ałkatoos. odbudował twierdzę Nisa. nadał jej na cześć teścia nazwę Megara.

Inny przekaz. pochodzenia megaryjskiego. zaprzecza jakoby miasto miało być kiedykolwiek zdobyte. Według tej tradycji Megareus objął tron po Nisosic d/ięki temu, że ożenił się z jego córką. Iflnoc. Ałkatoos zaś nastąpił po Megareusie po prostu jako jego zięć. bjr

Ftak IU. $»6;4I.3;4Z. ••H|S    157. l*5;Sicph. B»z.» * Nwalił

I ‘Hun O* -Wrt X 603 n: Pl» Ot 16

MKCES |MśTTK)-tyn Fylcuui ■ Ktimeny. córki Laeiiesa. a więc siostry Odyscusza. Ze strony ojca pochodzi od Augta>/<< ( - Fyleus). Niektórzy pisarze dąją mu za matkę Timandrę. siostrę Heleny i Klytąj-mestry, córkę Tyndartosa (tab. 19). Występuje pośród zalotników do reki Heleny i dlatego uczestniczył w wojnie trojańskiej. Dowodził oddziałem z Dulichion i z Echinad. Pbd Troją zabił Pedajosa. Krojsmosa. Amfik-losa. Sam zginął ponoć pod Troją, lecz Iliada nie wspomina o jego śmierci. W tradycji, za którą szedł Połygnotos malując wielki fresk w Delfach. Meges występował pośród Greków, którzy wrócili spod Troi. lecz uważano, że był ranny i może zmarł podczas podróży, bg

H II623 n . V 66, X lift XIII691 n.: XV 519 n.: XVI313: EuM. in Hm.p305.13:Hoyek.m;H>g.Fab 97;Apd.Btbł l/l 10.1:Diet. 10

MEJ DI AS (Meióióę)- Tesałczyk, którego syn. Eu-rydamas, zabił Trasyllosa. Z kolei brat tamtego, Simon, zabił Eurydamasa i wlókł jego ciało wokół grobowca. Tak zrodził się, powiadają, tesalski zwyczaj włóczenia zwłok mordercy wokół grobu jego ofiary. Podobnie postąpił Achilles, ciągnąc ciało Hektora wokół grobu Patroklosa. Tę usługę powierzano zazwyczaj najlepszemu przyjacielowi ofiary lub jego najbliższemu krewnemu. bg

SetoL in II. XXII 397.

MEKISTEUS (Mr)icioteóę)-jeden z synów Talaosa i Łysimachy, a więc brat Adrastosa (tab I). Jego synem jest — Euryalos. Wymienia się go czasem jako jednego z Siedmiu Wodzów, a jego syna jako jednego z Epigonów. Mekisteus został zabity pod Tebami przez Mela-nipposa. bg

Apd. BibL 19.13 i 16; III 7.2 IL II 565-566: XXIII677-678: Paus. I 28.1:IX 18.1: Hdt. 167.

MEKON (M#|ku»v)- Ateńczyk. ukochany Demctry. Przemieniła go w łodygę maku (wiadomo, że mak jest kwiatem poświęconym Demetrze). hg Ser*, in Vcrg_ Grani 1212.

M ELAMPUS (MeXópnous;) - „Czamonogi" (ponieważ - jak mówiono - kiedy urodził się. matka ułożyła go w cieniu, lecz przez przeoczenie pozostawiła mu nogi wystawione na słońce), syn Amytaona i Idomeny. Pochodzi z rodu Kreteusa i Tyro (tab. 21 i tab. I). Sam poślubił jedną z córek Projtosa (zob. niżej) i miał z nią synów: Mantiosa. Antifatesa. Abasa. i córki: Pronoe i Manto. Diodor zapewnia, iż w rzeczywistości poślubił Iftaneirę. córkę Megapentcsa. syna Projtosa (-» Mega-pentes. 2).

W dzieciństwie Melampus zyskał dar jasnowidzenia w taki sposób: znalazłszy nieżywego węża. sprawił mu pogrzeb, paląc go na stosie.Dzieci gada (bo była to samica) z wdzięczności za to i za to, że je wychował. oczyścił}' mu uszy języczkiem tak. iż później rozumiał mowę ptaków i w ogóle wszystkich zwierząt (— Poly-fates). Melampus był nie tylko wróżbitą, lecz również lekarzem, a raczej kapłanem obdarzonym mocą oczyszczania chorych i przywracania im zdrowia tym sposobem. Znał także magiczne i lecznicze zioła.

Melampus i jego brat. Bias. opuścili ojczystą Tesałię i

MEŁANIPPOS

udali się do swego wuja Neleusa, do Pylos, w Mesenii. Tam Bias chciał poślubić Pero. córkę Neleusa. Ten zaś zgodził się dać mu ją pod warunkiem, że w prezencie ślubnym przywiedzie mu stada Fytakosa (według innych I fi kłosa, ale tfiklos jest synem Fylakosa i odgrywa odrębną rolę w micie; zob. poniżej, a także -1 fik los). Owa trzoda znajdowała się w Fylake w Tesalii i była pilnie strzeżona przez psa. do którego ani człowiek, ani zwierz nie mógł się zbliżyć. Bias nie był w stanie sam ukraść stada, poprosił więc o pomoc Melam-pusa. Brat zgodził się. przepowiedział jednak, że wprawdzie powiedzie mu się. lecz zostanie schwytany i uzyska stado dopiero po rocznym pobycie w więzieniu. Następnie udał się do Fylake i. jak przewidział, złapano go na gorącym uczynku i uwięziono w szałasie. Upłynął niemal rok. kiedy usłyszał, jak czerwie drążące drewno belki dachowej zastanawiały się. ile czasu wytrzyma jeszcze belka przed zawaleniem się. Jeden z nich powiedział, że drewno już jest bardzo słabe i niechybnie ustąpi. Natychmiast Melampus poprosił, żeby przeniesiono go do innego więzienia, i rzeczywiście wkrótce po jego odejściu dach szałasu zawalił się. Tak Fylakos poznał, że więzień ten to niezwykły jasnowidz i skorzystał z jego pomocy w wyleczeniu impotencji swego syna — Ifiklosa: w nagrodę podarował mu upragnione siada, które Melampus przyprowadził do Pylos. gdzie Neleus dał Biasowi obiecaną rękę Pero. Inna tradycja, znana tylko dzięki Propercjuszowi, utrzymuje, że sam Melampus był zakochany w Pero.

Później król Argos, Projtos. wezwał Melampusa. aby wyleczył mu córki tknięte zbiorowym szaleństwem (- Projlydy). Błądziły one po całym Peloponezie uważały. że przemieniono je w krowy. Melampus obiecał ojcu. iż je uzdrowi w zamian za zapłatę w postaci jednej trzeciej królestwa. Projtos odmówił. Wówczas choroba nasiliła się. Projtos musiał po raz drugi prosić o pomoc Melampusa. Tym razem zażądał on trzeciej części królestwa dla siebie i jednej trzeciej dla brata. Projtos zgodził się na te warunki. Wtedy Melampus przegnał młode dziewczyny z gór przy pomocy tańczących i krzyczących młodzieńców i zmusił je do powrotu do Sikyonu. Tam oczyścił je. posługując się magicznym rytuałem. Wszystkie wyzdrowiały. Jedynie najstarsza Ifinoe zmarła z wyczerpania. Projtos dał pozostałe dwie córki. Ifianassę i Lysippe.za żony Biasowi i Metampu-sowi i oddał każdemu z nich jedną trzecią swego królestwa. W ten sposób potomkowie Amytaona objęli władzę w Argolidzie. O rezultatach tego podziału królestwa -* Adrastos. bg

Od. XI287 n.;XV 225 n.; Schol. in II. X III 663; in Od. XI290; XV 225; m A. Th. 569; in Pi.N. 9.30; in A. R. I 118; l2l;143;Serv.m Vetg-&/.VI 48; Apd. BibL I 9,11; II2.2; D. S. IV 68;Siat. Theb VIU 277;SchoMn Thcoc.III43;Thphr.Hisipi IX IO,4;Plin.XXV5.21;IW IV36.3; Alk. XI498; Hdl. IX 34; Prop. II 3. 51-54.

MELAMPYGOS (MEŻópxuyoę) - „Czamozady", to imię tajemniczego mężczyzny, przed którym ostrzegała Kcrkopów matka. Tym człowiekiem był nie kto inny, tylko Herakles (— Kerkopi). hg Hdl. VII 216: Tzet. in Lyc. 91.

MELANEUS (MeAoysóę)-słynny łucznik, syn Apollona. Z Ojchalią miał syna -* Eurytosa. Podobno założył miasto Ojchalię w Mesenii, na terytorium ustąpionym mu przez Perieresa.

Istniał takżeeubejski mit o Mełaneusie. Podawanogo

za syna Arkesiłaosa i założyciela miasta Eretrii. które początkowo miało nazywać się od niego Mclancis.

Antonimu Liberałts podaje, ze niejaki Mclaneus, syn Apollona i ojciec Eurytosa i Ambrakii (eponim miasta Ambrakia). byt królem Dryopów i zagarnął Epir, gdzie objął władzę, bg

P»ut. IV 2.2; 33.5; Schol. in S. 7> 354; Stcph gy* trlpeipleSW X 447 n.; AM. Ub, 4

MELANIPPE (Mezjowinnn)- I. Według jednej tradycji imię córki Eola I., syna Hellena, — tab. 8. na której Melanippe nie figuruje jednak pomiędzy dziećmi Eola. lecz zgodnie z przekazem Pauzaniasza jako synowa Amfiktyona: — poniżej.

Miała ona z Posejdonem dwóch synów - Bo jot osa oraz Eola 2., i była bohaterką dwóch zaginionych tragedii Eurypidesa (— Eoł) Melanippe.w pytach i Melanippe mądra.

Inna tradycja, przekazana przez Pauzaniasza, uznaje Melanippe za nimfę, która poślubiła Itonosa, syna Amfiktyona. Dała mu syna Bojotosa.

Matką Melanippe jest -* Hippe, córka Cbejrona, którą uwiódł Eoł na górze Pelion.

2.    W micie istnieje jeszcze jedna Melanippe, córka Aresa i siostra królowej Amazonek, Hippolity. Została pojmana przez — Heraklesa, lecz Hippolite ją uwolniła, przyjmując warunki zwycięzcy. W walce, która nastąpiła po zerwaniu zawieszenia broni, gdy Herakles zabił Hippolitę, Melanippe zginęła jednak z rąk Tela-mona, towarzysza herosa, bg

1. D.5.30X53;IV67;Ern. ItiHjsFH. 157;    Astr II18; Non.VIII236,Schol.mAr.Ljn. l39;PŚu».IX I.I.GfcaCor.wRhelora GraeciVn,p.I3I3.D H./Utrt IXII. 2.A.R.II966;timio. 11.4.23-25; D. S. IV 16; Tm. in Lyc. 1329: Schol. n/lW 189

MELAN1PPOS (MeXóvutxoę) -1. Pierwszy heros tego imienia jest synem Aresa i bogini Tritei, córki Trytona. Założył miasto Triteję w Achai, któremu nadał imię matki.

2.    Drugi to Tebańczyk, syn Astakosa, jednego z wojowników zrodzonych z zębów smoka — Kadmosa. Walczył u boku Tebańczyków w czasie wojny Siedmiu Wodzów. Zabił Mekisteusa, brata Adrastosa, i zranił śmiertelnie Tydeusa, zanim sam zginął z ręki Amfia-raosa. Amfiaraos uciął głowę trupa i zaniósł ją umierającemu Tydeusowi. Tydeus otworzył wówczas czaszkę wroga i pożarł jego mózg. Sprawiło to, że Atena, która postanowiła Tydeusowi zapewnić nieśmiertelność, ogarnięta wstrętem, zrezygnowała ze swego zamiaru. Amfiaraos znając dzikość Tydeusa przewidywał, co nastąpi, i właśnie dlatego przyniósł mu głowę Melanipposa. Amfiaraos był wrogo nastawiony do Tydeusa, ponieważ ów skłonił go do podjęcia wyprawy, o której -» Amfiaraos wiedział, że będzie fatalna.

W Tebach pokazywano grób Melanipposa, lecz w okresie historycznym tyran Sikyonu, KJęjstenes, przeniósł prochy Melanipposa z Teb do Sikyonu, gdzie je umieścił w miejsce prochów Adrastosa.

3.    Inny Mełanippos występuje wśród synów Agriosa, którzy pozbawili tronu Ojneusa w Kai ydon i e (— Dio-medes).

4.    Mełanippos to również imię syna, którego miał Tezeusz z Perigune, córką -* Sinisa. Występuje on pośród zwycięzców igrzysk nemejsirich za czasów Epigonów.

5.    Kilku Trojańczyków imieniem Mełanippos, którzy padli walcząc pod miastem.